Tình cảm giữa anh chị em khi có một người là con nuôi
Mối quan hệ giữa anh chị em trong gia đình vốn đã là một điều phức tạp, bởi nó không chỉ được xây dựng trên tình thân mà còn đòi hỏi sự chia sẻ, bao dung và điều chỉnh tính cách của mỗi người. Khi trong gia đình có một người là con nuôi, sự gắn kết này có thể gặp thêm nhiều thử thách. Không phải vì sự khác biệt về huyết thống mà bởi vì những tác động tâm lý vô hình có thể ảnh hưởng đến cách mà anh chị em nhìn nhận về nhau, về tình cảm gia đình và về chính bản thân mình.
Một trong những vấn đề dễ nhận thấy nhất là cảm giác “bị chia sẻ tình yêu thương” của những đứa trẻ đã có sẵn trong gia đình. Khi cha mẹ quyết định nhận nuôi một người con, dù cố gắng đến đâu, họ vẫn có thể vô tình tạo ra sự xáo trộn trong tâm lý của những đứa trẻ khác. Một đứa trẻ từng là con một có thể cảm thấy như mình bị lấy đi sự chú ý của cha mẹ, trong khi những anh chị em ruột có thể lo lắng về việc tình yêu thương của cha mẹ có bị san sẻ hay không? Những cảm xúc này là hoàn toàn tự nhiên và không phải lúc nào cũng thể hiện ra bên ngoài, nhưng nếu không được giải tỏa, chúng có thể tạo ra khoảng cách giữa các anh chị em.
Tuy nhiên, cảm xúc không chỉ đến từ phía những đứa trẻ ruột thịt mà còn từ chính người con nuôi. Một đứa trẻ khi bước vào một gia đình mới có thể luôn mang theo trong mình cảm giác bất an: liệu mình có thực sự được chấp nhận không? Liệu anh chị em trong nhà có coi mình là một phần của họ hay chỉ đơn thuần là một sự “thêm vào”? Những suy nghĩ này có thể ảnh hưởng đến cách mà trẻ con nuôi tương tác với các anh chị em khác, có thể khiến chúng trở nên thu mình, dè dặt hoặc ngược lại, cố gắng quá mức để được công nhận, từ đó vô tình tạo ra áp lực cho chính mình và những người xung quanh.
Cách mà cha mẹ ứng xử đóng một vai trò quan trọng trong việc định hình mối quan hệ này. Nếu cha mẹ quá thiên vị con nuôi, dù với ý định bù đắp, điều đó có thể khiến những đứa trẻ khác cảm thấy bị bỏ rơi. Ngược lại, nếu cha mẹ vô tình tạo ra ranh giới vô hình giữa con nuôi và con ruột, điều đó có thể làm đứa trẻ được nhận nuôi cảm thấy mình chỉ là một vị khách trong chính ngôi nhà của mình. Do đó, sự cân bằng là yếu tố cốt lõi. Trẻ em không chỉ quan sát những gì cha mẹ nói mà còn cảm nhận rất rõ những gì cha mẹ làm. Cách cha mẹ thể hiện tình cảm, cách cha mẹ giải quyết những xung đột nhỏ trong gia đình đều có thể ảnh hưởng đến cách mà anh chị em đối xử với nhau.
Để xây dựng một mối quan hệ vững chắc giữa anh chị em khi có một người là con nuôi, cần có thời gian và sự kiên nhẫn. Những xung đột nhỏ có thể xảy ra, những hiểu lầm có thể xuất hiện, nhưng quan trọng là cả gia đình đều cùng hướng về sự gắn kết. Khi anh chị em được khuyến khích chia sẻ, được tạo cơ hội để cùng nhau trải nghiệm những kỷ niệm chung, sự gần gũi sẽ dần được hình thành một cách tự nhiên. Một buổi tối cùng chơi trò chơi, một chuyến đi dã ngoại hay thậm chí là những lần cùng nhau làm bài tập có thể giúp tạo ra những kết nối bền chặt hơn bất kỳ lời nói nào.
Gia đình không phải chỉ là mối quan hệ được xác định bằng máu mủ, mà là sự lựa chọn của trái tim. Khi các anh chị em trong gia đình có thể nhìn nhau bằng sự yêu thương chứ không phải bằng danh xưng “con ruột” hay “con nuôi”, đó mới là lúc gia đình thực sự hoàn chỉnh. Để làm được điều đó, không ai khác, chính cha mẹ là người cần dẫn dắt, cần tạo ra môi trường yêu thương, bình đẳng và quan trọng nhất, để mỗi đứa trẻ trong nhà đều cảm nhận được rằng mình thuộc về nơi này, không có bất kỳ sự phân biệt nào.