Cách dạy con trong gia đình đơn thân khi con tới tuổi dậy thì

Làm mẹ hoặc cha đơn thân là một hành trình đầy thử thách, gian nan. Trong một gia đình đơn thân thiếu vắng sự đồng hành của một người, buộc người còn lại phải gánh vác cả hai vai trò vừa là người mẹ dịu dàng, vừa là người cha nghiêm khắc. Khi con bước vào tuổi dậy thì – giai đoạn nhiều biến đổi về tâm sinh lý và cảm xúc – nhiệm vụ giáo dục con trở nên khó khăn hơn bao giờ hết nhất là đối với gia đình đơn thân. Tuy nhiên, tình yêu thương và sự kiên nhẫn là chìa khóa để vượt qua thử thách này.

1. Hiểu và đồng cảm với con

Ở tuổi dậy thì, trẻ thường có xu hướng “nổi loạn” và muốn thể hiện cá tính của mình. Con của bạn có thể đã bắt đầu biểu hiện những thay đổi nhỏ về tâm lý hay hành động. Trong hoàn cảnh gia đình không đủ bố mẹ, cảm giác thiếu hụt hoặc bất an có thể khiến con thêm nhạy cảm. Là một người mẹ/cha, bạn nên chủ động lắng nghe con, cố gắng hiểu cảm xúc và suy nghĩ của con thay vì vội vàng trách mắng khi con “cãi lại”. Hãy để con thấy rằng mẹ/cha luôn là người bạn mà con có thể chia sẻ mọi điều.

2. Dạy con bằng sự tôn trọng và yêu thương

Khi con không chịu nghe lời, điều quan trọng là không dùng cách tiếp cận áp đặt hay cưỡng ép. Thay vào đó, hãy trò chuyện nhẹ nhàng và đưa ra các lý do hợp lý để con hiểu được vì sao lời khuyên của mẹ là đúng. Đừng quên khuyến khích con tham gia vào việc đưa ra quyết định trong những vấn đề nhỏ, giúp con cảm thấy được tôn trọng và có trách nhiệm.

3. Thiết lập các nguyên tắc và ranh giới rõ ràng

Một số trẻ em có thể cảm thấy “thiếu kỷ luật” khi sống trong gia đình đơn thân, vì chỉ có một người là phụ huynh nên thường khá bận rộn với công việc để lo cơm áo gạo tiền cho gia đình hoặc quá dễ dãi do cảm giác tội lỗi vì đã để con thiếu mất một người cha hoặc mẹ để yêu thương, điều này có thể khiến trẻ trở nên khó bảo hơn. Hãy đặt ra các nguyên tắc rõ ràng và nhất quán, ví dụ như giờ học thì ra học còn giờ chơi thì ra chơi chứ không được kiểu vừa học vừa chơi và thực hiện những hành vi không chấp nhận được. Tuy nhiên, những nguyên tắc này cần đi kèm với sự giải thích hợp lý để con hiểu và tự giác tuân theo.

4. Truyền cảm hứng từ tình yêu 

Tình yêu thương là động lực mạnh mẽ nhất để con cái trưởng thành. Dù bạn là một người mẹ hay cha đơn thân thì vẫn hãy cho con thấy rằng tình yêu của bạn không hề thiếu sót. Những cử chỉ nhỏ như ôm con mỗi ngày, cùng con học bài hoặc lắng nghe những câu chuyện vu vơ của con có thể tạo nên một mối gắn kết bền chặt. Khi con cảm nhận được tình yêu thương và sự quan tâm từ cha/mẹ, con sẽ dễ dàng mở lòng và trở nên ngoan ngoãn hơn.

5. Khuyến khích con phát triển kỹ năng và sự tự tin

Trong một gia đình đơn thân, trẻ em có thể lo sợ mình khác biệt so với bạn bè. Hãy khuyến khích con tham gia các hoạt động phát triển kỹ năng, từ học tập đến thể thao hoặc nghệ thuật. Điều này không chỉ giúp con phát triển toàn diện mà còn tạo sự tự tin và niềm vui trong cuộc sống.

6. Hỗ trợ từ xã hội

Là mẹ/cha đơn thân, bạn không cần tự mình làm tất cả. Hãy tìm kiếm sự hỗ trợ từ gia đình lớn như ông bà, bạn bè hoặc các tổ chức hỗ trợ cha mẹ đơn thân. Sự hiện diện của những người thân yêu khác có thể bù đắp phần nào vai trò của người cha và tạo môi trường đa dạng hơn cho sự phát triển của con.

Gia đình không trọn vẹn, không nên trở thành một trở ngại, mà hãy lấy để nó thành động lực để bạn và con cùng xây dựng một cuộc sống tốt đẹp hơn với đầy yêu thương và gắn bó. Hãy nhớ rằng con người thì không cần phải lúc nào cũng hoàn hảo – chỉ cần bạn yêu thương con một cách chân thành và kiên nhẫn đồng hành cùng con trên từng bước đường trưởng thành. Con của bạn, dù đôi khi có ngỗ nghịch và bướng bỉnh, chắc chắn sẽ hiểu được tình yêu to lớn mà bạn dành cho con và dần dần trở thành một người tự lập, trưởng thành và biết yêu thương cha/mẹ.