Dấu hiệu nhận biết cha mẹ có EQ thấp và cách cải thiện
1. Dấu hiệu nhận biết cha mẹ có EQ thấp
Dưới đây là một số dấu hiệu điển hình cho thấy cha mẹ có thể đang sở hữu một mức EQ không cao:
1.1. Luôn xét nét mọi thứ
Cha mẹ thường tỏ ra quan tâm đến những gì con cái làm, nhưng những bậc phụ huynh có EQ thấp có thể bộc lộ sự quan tâm một cách quá mức và chi tiết. Họ thường không thấy hài lòng với mọi hành động của con và trở nên khó tính, hay phàn nàn. Tình trạng đó có thể tạo ra khoảng cách trong mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái.
Trẻ em sống trong môi trường này có thể học theo cách nhìn và đánh giá người khác một cách kỹ lưỡng, phán xét. Từ đó sẽ làm ảnh hưởng đến khả năng xây dựng mối quan hệ tốt với người xung quanh.
1.2. Thiếu tự chủ
Có những bậc cha mẹ dễ mất kiểm soát cảm xúc của mình khi đối mặt với những tình huống khó khăn trong quá trình nuôi dạy con. Chẳng hạn như khi trẻ không ngủ đúng giờ, làm bừa bộn đồ đạc hoặc không làm bài tập về nhà. Họ có thể áp dụng các hình phạt nghiêm khắc hoặc không phù hợp, điều này thể hiện cha mẹ có EQ thấp do không thể tự kiểm soát cảm xúc của mình. Trẻ em trong gia đình này cũng có thể trở nên dễ tức giận và bực bội do không được học cách điều chỉnh cảm xúc hiệu quả.
1.3. Phụ huynh mang theo năng lượng tiêu cực
Khi đứa trẻ đạt điểm thấp trong học tập, phụ huynh có EQ cao có thể nhận thức rằng thất bại là một phần của quá trình học hỏi và phát triển. Tuy nhiên, một số cha mẹ có EQ thấp lại xem điểm thấp là dấu hiệu của sự lười biếng và cho rằng tương lai của con mình sẽ không thành công.
Sự suy diễn tiêu cực này gây ra áp lực tâm lý lớn cho trẻ. Những bậc cha mẹ có EQ thấp thường xuyên bộc lộ cảm xúc tiêu cực, phê bình một cách gay gắt, khiến con cái họ phải sống trong môi trường đầy ganh đua và ghen tị với những gì mà chúng không có hoặc không đạt được.
1.4. Luôn dán mắt vào điện thoại
Trẻ em rất dễ bị ảnh hưởng bởi hành vi của cha mẹ, giống như một tờ giấy trắng sẵn sàng sao chép mọi thứ từ người lớn. Khi cha mẹ thường xuyên dành thời gian cho điện thoại thay vì tương tác trực tiếp, trẻ cũng có xu hướng bắt chước theo.
Việc lạm dụng công nghệ này không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển về mặt trí tuệ mà còn cả sự phát triển tinh thần của trẻ. Thường xuyên tiếp xúc với các yếu tố trên mạng khiến trẻ thiếu các kỹ năng sống cần thiết, trở nên thụ động trong việc tiếp nhận thông tin và chậm phát triển.
2. Hướng dẫn cách nuôi dạy con tốt hơn dành cho cha mẹ có EQ thấp
Không bao giờ xem nhẹ hoặc coi thường con cái, dù có ý định hay không. Từ khi mới sinh, cha mẹ là nơi tin cậy và dựa dẫm chính của trẻ. Nếu phụ huynh dùng các phương pháp như đe dọa, bỏ rơi, chế nhạo, xem thường hoặc phạt thể xác để giáo dục, sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng quản lý cảm xúc và nhận thức về bản thân của trẻ.
Tránh để mâu thuẫn hay thái độ thù địch trong gia đình ảnh hưởng đến trẻ. Các mối quan hệ không lành mạnh này có thể kích hoạt phản ứng nhạy cảm, đẩy trẻ vào tình huống khó xử và đau khổ.
Không nên kiểm soát mọi thứ. Con cái không phải là sự mở rộng hay phụ kiện của cha mẹ. Can thiệp quá mức vào đời sống của trẻ và mong muốn kiểm soát mọi khía cạnh sẽ phá vỡ mối quan hệ cha mẹ – con cái và ảnh hưởng đến sự độc lập của trẻ.
Cha mẹ cũng không nên “tự ngăn mình không lớn lên”. Trưởng thành không dừng lại khi bạn trở thành cha mẹ. Nuôi dạy con cái là cơ hội để hiểu rõ hơn về bản thân và chấp nhận những điều đó. Hãy tận dụng cơ hội này để hòa giải với tuổi thơ của chính mình, đây là bước đầu trong quá trình tự chữa lành của mỗi người làm cha mẹ.
Cha mẹ có EQ thấp không chỉ gặp khó khăn trong việc xây dựng mối quan hệ lành mạnh với con cái mà còn có thể gây hại đến sự phát triển tình cảm và xã hội của trẻ. Nhận thức và thừa nhận những hạn chế về điều này là bước đầu tiên trong việc cải thiện. Tham gia các khóa học, đọc sách về EQ hoặc tìm kiếm sự hỗ trợ từ chuyên gia có thể giúp cha mẹ nâng cao EQ, từ đó tạo nên môi trường gia đình hòa thuận và nuôi dạy con cái hiệu quả hơn.
