Ghen tuông là gia vị của tình yêu hay mầm mống đẩy hôn nhân đổ vỡ?

1. Ghen tuông là phản ứng tự nhiên 

Ghen tuông là một phần cảm xúc rất thật trong tình yêu. Khi bạn yêu ai đó, bạn muốn họ là của riêng mình, muốn bảo vệ mối quan hệ và sợ mất đi điều quý giá. Đó là phản ứng bản năng của con người. Một chút ghen tuông, khi được thể hiện một cách tinh tế và đúng mực, thậm chí có thể khiến đối phương cảm nhận được sự quan tâm và yêu thương. Nó tạo nên cảm giác rằng “mình quan trọng với người ấy” và đôi khi khiến tình yêu thêm phần nồng nhiệt, sống động.

Tuy nhiên, chính vì sự đương nhiên của nó mà ghen tuông cũng dễ bị hiểu sai. Nhiều người mặc định rằng “yêu là phải ghen” càng ghen nhiều thì càng chứng tỏ tình cảm sâu đậm. Nhưng trên thực tế, ghen tuông không phải là thước đo tình yêu và việc sử dụng sự ghen tuông như một công cụ kiểm soát hoặc khẳng định quyền sở hữu dễ khiến người nhận được phần tình yêu đó cảm thấy ngột ngạt, thậm chí khó chịu. Tình cảm chỉ bền vững khi được xây dựng trên sự tin tưởng và tôn trọng giữa cả hai bên, chứ không phải nghi ngờ và ràng buộc.

2. Khi ghen tuông vượt ngưỡng có thể biến thành gánh nặng

Mọi cảm xúc đều cần được kiểm soát và điều chỉnh và ghen tuông cũng không ngoại lệ. Khi cảm xúc ghen tuông không được kiểm soát, nó sẽ biến thành những hành vi tiêu cực như tra hỏi, soi mói tin nhắn, ép buộc đối phương phải báo cáo lịch trình, cấm đoán các mối quan hệ xã hội hoặc thậm chí là cài định vị theo dõi đối phương. Những hành động như vậy không chỉ gây tổn thương tinh thần mà còn làm tổn hại nghiêm trọng đến lòng tin trong mối quan hệ.

Khi ghen tuông trở nên mất kiểm soát, nó có thể khiến cả hai người cảm thấy mệt mỏi, áp lực và mất tự do. Người bị ghen sẽ cảm thấy như bị nghi ngờ liên tục, không được tin tưởng và luôn phải giải thích cho mọi hành động của mình. Trong khi đó, người ghen lại ngày càng bất an, lo lắng và bị ám ảnh bởi những điều không chắc chắn. Mối quan hệ dần biến thành một cuộc giám sát lẫn nhau hơn là sự đồng hành. Và một khi lòng tin bị bào mòn, thì tình yêu dù sâu đậm đến đâu cũng khó tồn tại bền vững.

3. Ghen tuông bắt nguồn từ đâu?

Không phải ai cũng ghen giống nhau và mức độ ghen tuông của mỗi người thường bắt nguồn từ bên trong cá nhân họ, chứ không hoàn toàn từ hành vi của đối phương. Nhiều người ghen vì đã từng bị phản bội, từng tổn thương trong quá khứ hoặc lớn lên trong môi trường thiếu an toàn về mặt cảm xúc. Những vết thương đó khiến họ mất lòng tin vào người khác và ngay cả khi không có lý do rõ ràng, họ vẫn luôn sợ bị bỏ rơi, bị thay thế.

Bên cạnh đó, ghen tuông cũng có thể phản ánh sự thiếu tự tin vào bản thân. Khi bạn không cảm thấy mình đủ tốt, bạn dễ lo lắng rằng người mình yêu sẽ tìm thấy ai đó “hơn mình”. Những suy nghĩ tiêu cực ấy khiến bạn luôn đặt mối quan hệ trong trạng thái căng thẳng, dù thực tế chưa có điều gì sai lệch xảy ra. Vì thế, để kiểm soát được cảm xúc ghen, việc đầu tiên không phải là thay đổi người khác, mà là hiểu mình, chữa lành mình và học cách tin vào chính mình.

4. Ghen tuông và hôn nhân

Trong hôn nhân, nơi sự gắn bó trở nên chặt chẽ hơn cả về pháp lý lẫn cảm xúc, ghen tuông càng có thể trở thành con dao hai lưỡi. Khi một người luôn nghi ngờ, chất vấn và can thiệp quá mức vào cuộc sống riêng tư của người kia, hôn nhân dễ rơi vào trạng thái mất cân bằng. Người bị ghen cảm thấy không được tôn trọng, không còn không gian riêng, trong khi người ghen lại không ngừng căng thẳng và bị ám ảnh.

Nhiều cuộc ly hôn không xảy ra vì người thứ ba, mà vì sự ghen tuông mù quáng và độc chiếm kéo dài. Khi hôn nhân mất đi sự thoải mái, không còn sự tin tưởng, thì dù còn tình cảm, cả hai cũng khó giữ nhau lại. Đáng buồn hơn, ghen tuông thái quá còn có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng như bạo lực gia đình, tổn thương tinh thần, thậm chí là tan vỡ không thể cứu vãn.

5. Làm sao để ghen tuông không phá vỡ tình yêu?

Ghen tuông là cảm xúc, mà cảm xúc thì không thể “ép” biến mất được, nhưng hoàn toàn có thể học cách kiểm soát. 

• Trước tiên, hãy học cách nhận diện cảm xúc của mình, bạn đang ghen vì điều gì? Có thật sự là do hành vi của đối phương hay là do nỗi sợ và nghi ngờ từ quá khứ? Khi bạn hiểu rõ nguyên nhân, bạn sẽ có thể phản ứng một cách tỉnh táo hơn, thay vì hành động theo cảm tính.
• Thứ hai, hãy rèn luyện kỹ năng giao tiếp chân thành trong tình yêu hoặc hôn nhân. Việc bạn nói ra sự bất an một cách bình tĩnh và có lý lẽ sẽ giúp đối phương hiểu, thay vì cảm thấy bị đổ lỗi hay tấn công. Hãy đặt ra giới hạn rõ ràng nhưng tôn trọng nhau, ví dụ: “em/anh thấy không thoải mái khi anh/em nhắn tin riêng với người yêu cũ”, thay vì “Anh/em không được phép làm thế”.
• Cuối cùng, xây dựng giá trị cá nhân và sự tự tin chính là nền tảng để bạn cảm thấy bình an hơn trong tình yêu. Khi bạn biết mình là ai, biết mình xứng đáng được yêu, bạn sẽ bớt cảm thấy bị đe dọa bởi sự hiện diện của người khác và tình yêu của bạn sẽ bớt lệ thuộc, bớt kiểm soát.