Những bài học cần thiết trong hành trình làm cha mẹ
Hành trình làm cha mẹ là một trong những trải nghiệm sâu sắc, thử thách và mãn nguyện nhất trong cuộc đời mỗi người. Từ khoảnh khắc đầu tiên ta biết về sự hiện diện của một sinh linh bé bỏng, cho đến khi chứng kiến con trưởng thành và tự lập, đó là một chuỗi những bất ngờ, niềm vui, lo lắng và trên hết là vô vàn bài học quý giá. Con cái không chỉ là “món quà” của cuộc sống ban tặng, mà còn là những người thầy thầm lặng, dạy cho chúng ta những điều mà không trường lớp nào có thể dạy được.
1. Tình yêu vô điều kiện của cha mẹ dành cho con
Trước khi có con, có thể chúng ta đã trải nghiệm nhiều dạng tình yêu: tình yêu đôi lứa, tình cảm gia đình, tình bạn. Nhưng tình yêu dành cho con cái là một loại tình yêu hoàn toàn khác biệt, một tình yêu vô điều kiện và bản năng. Nó xuất hiện mạnh mẽ từ sâu thẳm trong tim, không đòi hỏi sự đáp lại, không đặt ra bất kỳ điều kiện hay giới hạn nào. Bạn sẽ sẵn sàng hy sinh thời gian, sức lực, thậm chí là những ước mơ cá nhân, chỉ để đảm bảo con được an toàn, khỏe mạnh và hạnh phúc.


Khi có con, bạn bắt đầu bước vào hành trình làm cha mẹ, sẽ học được cách chấp nhận con mình với tất cả những ưu điểm và khuyết điểm, những thành công và vấp ngã. Dù con có làm gì, tình yêu của cha mẹ vẫn ở đó, vững vàng và không lay chuyển. Đây là nền tảng vững chắc nhất để con tự tin khám phá thế giới, biết rằng luôn có một bến đỗ bình yên để trở về.
2. Sự kiên nhẫn và bao dung
Nuôi dạy một đứa trẻ là một thử thách lớn về sự kiên nhẫn. Từ những đêm thức trắng dỗ con, những bữa ăn lộn xộn, những cơn giận dỗi vô cớ, cho đến những câu hỏi “tại sao” không ngừng của tuổi thiếu nhi, hay những cuộc tranh luận tuổi dậy thì, bạn sẽ luôn cần đến sự kiên nhẫn. Có những lúc bạn cảm thấy kiệt sức, bất lực, nhưng rồi nhìn vào đôi mắt ngây thơ của con, bạn lại tìm thấy sức mạnh để tiếp tục.
Bên cạnh kiên nhẫn, sự bao dung là yếu tố then chốt. Trẻ con không hoàn hảo, chúng sẽ mắc lỗi, sẽ bướng bỉnh, sẽ làm những điều khiến bạn tức giận. Hành trình làm cha mẹ dạy bạn cách chấp nhận những sai lầm đó, không chỉ của con mà còn của chính mình. Bạn sẽ học được cách tha thứ, bỏ qua những điều nhỏ nhặt và nhìn nhận vấn đề từ góc độ của con. Sự bao dung này không chỉ giúp con phát triển khỏe mạnh về tinh thần, mà còn giúp chính bạn trở nên điềm tĩnh và thấu hiểu hơn.
3. Sự trưởng thành và thay đổi không ngừng
Khi có con, cuộc sống của bạn sẽ không bao giờ như trước nữa. Bạn buộc phải thích nghi, phải thay đổi rất nhiều thói quen và ưu tiên. Từ một người có thể sống tự do tự tại, bạn học cách sống có trách nhiệm hơn, suy nghĩ cho tương lai của một cá nhân khác. Mỗi giai đoạn phát triển của con đều mang đến những thách thức và niềm vui mới, đòi hỏi bạn phải liên tục học hỏi và trưởng thành theo con.
Bạn cũng sẽ học cách quản lý thời gian hiệu quả hơn, học cách sắp xếp tài chính, học cách giao tiếp với con ở mỗi độ tuổi khác nhau. Bạn sẽ tìm hiểu về tâm lý trẻ em, về phương pháp giáo dục, về dinh dưỡng, về mọi thứ liên quan đến việc nuôi dạy con. Quá trình này biến bạn từ một cá thể độc lập thành một người cha, người mẹ có trách nhiệm, có tầm nhìn và có khả năng giải quyết vấn đề. Sự thay đổi không ngừng này chính là động lực để bạn hoàn thiện bản thân mỗi ngày.
4. Sức mạnh của sự hiện diện
Trong cuộc sống bận rộn hiện đại, việc dành nhiều thời gian hơn cho con cái đôi khi là một thách thức, bởi băn ngày phải đi làm tối về lại lo nấu cơm dọn dẹp nhà cửa, nhiều khi còn phải làm tăng ca thêm vì việc công ty chưa xong… Hay nhiều người vì hoàn cảnh khó khăn phải đi làm xa nhà và gửi con lại cho ông bà chăm sóc, việc gặp con mỗi ngày là không thể. Do đó, việc dành nhiều thời gian hơn cho con có thể khó đối với nhiều người.
Tuy nhiên, dành thời gian cho con không nhất thiết chỉ tính bằng số giờ bên cạnh, mà còn ở chất lượng của những khoảnh khắc chung. Dù bận rộn, chỉ cần một bữa cơm tối cùng con với sự lắng nghe thật sự, một cái ôm trước giờ đi ngủ hay vài phút hỏi han về một ngày của con cũng đã mang lại giá trị lớn lao. Quan trọng là cha mẹ thực sự hiện diện và kết nối bằng sự quan tâm, thay vì chỉ có mặt về hình thức.
Bên cạnh đó, công nghệ ngày nay cũng phần nào hỗ trợ cha mẹ trong việc gần gũi hơn với con cái. Một cuộc gọi video, một tin nhắn quan tâm hay việc kể cho con nghe chuyện vui dù đang ở xa… đều là những cách để duy trì sự gắn kết tình cảm. Điều cần nhất vẫn là tấm lòng và sự cố gắng chủ động từ cha mẹ, bởi tình yêu thương không phụ thuộc hoàn toàn vào khoảng cách hay quỹ thời gian, mà nằm ở sự chân thành và kiên trì nuôi dưỡng mối quan hệ ấy mỗi ngày.
Hành trình làm cha mẹ dạy chúng ta rằng sự hiện diện của bạn, cả về vật chất lẫn tinh thần, sẽ khiến con cảm thấy được yêu thương và có cảm giác an toàn, cũng giúp con phát triển cả về nhân cách và nuôi dưỡng tâm hồn con để khi con lớn lên tự tin vào bản thân, biết yêu thương và thấu hiểu người khác.


5. Học và dạy con về sự khiêm tốn
Không ai sinh ra đã là cha mẹ hoàn hảo, có những lúc bạn cảm thấy mình chưa đủ tốt, mắc sai lầm hoặc không biết phải làm gì. Hành trình làm cha mẹ dạy chúng ta sự khiêm tốn và nhận ra rằng việc học hỏi là một quá trình suốt đời. Bạn sẽ phải tìm tòi, đọc sách, hỏi kinh nghiệm từ người khác và đôi khi là học từ chính những sai lầm của mình.
Con cái, theo một cách nào đó, cũng là những người thầy, chúng dạy bạn cách nhìn thế giới bằng đôi mắt trong trẻo, cách sống hết mình cho hiện tại, cách thể hiện cảm xúc một cách chân thật. Bạn sẽ học được rằng không phải lúc nào bạn cũng biết tất cả và việc chấp nhận sự không hoàn hảo của bản thân chính là chìa khóa để trở thành một người cha mẹ tốt hơn.
Bên cạnh đó, cũng phải dạy con phải biết khiêm tốn, không chỉ dừng lại ở lời khuyên hay những bài giảng suông, mà quan trọng nhất là cha mẹ trở thành tấm gương sống. Khi con thấy bạn sẵn sàng thừa nhận lỗi sai, biết xin lỗi khi vô tình làm con buồn, hãy lắng nghe ý kiến của con một cách nghiêm túc, con sẽ học được rằng sự khiêm tốn không phải là yếu đuối, mà là sức mạnh thực sự. Từ đó, con sẽ biết tôn trọng người khác, biết lắng nghe và không tự cho mình là trung tâm của mọi thứ, đây cũng là những giá trị quan trọng để con trưởng thành và hòa nhập tốt với cộng đồng.
6. Đồng hành cùng con
Con cái là món quà, không chỉ vì chúng mang đến niềm vui mà còn vì chúng mở ra một cánh cửa mới để chúng ta khám phá chính mình và ý nghĩa của cuộc sống. Hành trình làm cha mẹ không phải lúc nào cũng trải đầy hoa hồng, nó có những thử thách, những giọt nước mắt, nhưng đổi lại là những khoảnh khắc hạnh phúc vỡ òa, những tiếng cười giòn tan và một tình yêu bao la không thể diễn tả bằng lời.
Nếu bạn đang chuẩn bị chào đón con, hãy đón nhận hành trình này với một trái tim rộng mở. Nếu bạn đang ở giữa chặng đường, hãy trân trọng từng khoảnh khắc, dù là khó khăn hay ngọt ngào. Hãy nhớ rằng, mỗi đứa trẻ là một cá thể độc đáo và vai trò của chúng ta là người đồng hành, người định hướng và người yêu thương con mình vô điều kiện.
Tuy nhiên, tình yêu thương trong gia đình không chỉ là con nhận lấy một chiều, mà còn cần sự đáp lại từ phía con cái. Cha mẹ có thể yêu thương và hy sinh vô điều kiện, nhưng điều đó không có nghĩa là con được quyền coi đó là hiển nhiên. Con cần học cách biết ơn, biết trân trọng công sức và tình cảm mà cha mẹ đã dành cho mình. Việc con biết vâng lời, quan tâm, hỏi han sức khỏe hay đơn giản là chia sẻ những niềm vui nỗi buồn trong ngày cũng chính là cách thể hiện sự hiếu thảo và yêu thương ngược lại. Chính sự sẻ chia và tôn trọng lẫn nhau này sẽ làm cho tình cảm gia đình trở nên ấm áp, bền chặt và trở thành nền tảng để con lớn lên thành người biết yêu thương và sống có trách nhiệm.
Để con biết yêu thương và hiếu thảo, cha mẹ cũng cần khéo léo dạy con ngay từ những điều nhỏ nhất trong cuộc sống hằng ngày, bởi con cũng mới chập chững bước vào thế giới này, cái gì cũng là lần đầu tiên được thấy, được biết và được học. Vì vậy, cha mẹ có thể bắt đầu bằng việc khuyến khích con bày tỏ lời cảm ơn, lời xin lỗi và sự quan tâm dành cho cha mẹ, ông bà. Khi cha mẹ chia sẻ về những lúc mệt mỏi hay khó khăn, hãy cho con cơ hội được an ủi, giúp đỡ dù chỉ là lấy một cốc nước hay một cái ôm. Bên cạnh đó, chính cha mẹ cũng cần làm gương thể hiện sự quan tâm, kính trọng đối với ông bà và những người xung quanh để con học theo. Quan trọng nhất, hãy dạy con hiểu rằng tình yêu thương là sự cho đi và nhận lại, là sợi dây gắn kết hai chiều chứ không chỉ là đặc quyền được nhận vô điều kiện.