Có áp dụng thời hiệu khởi kiện tranh chấp tài sản liên quan thừa kế?
Câu hỏi: Gia đình ông ngoại tôi gồm có 8 người con. Khi ông mất, vào 27 năm trước, trong nhà không ai ý kiến về việc chia tài sản của ông ngoại nhưng hiện tại, nhà có tranh chấp và người cậu thứ tư khởi kiện đòi chia tài sản. Như vậy có đúng với pháp luật không?
Trả lời:
Trong pháp luật dân sự, các mốc thời gian, thời hiệu liên quan đến việc giải quyết yêu cầu, tranh chấp về thừa kế được quy định tại Điều 623 Bộ luật Dân sự 2015.
Điều 623. Thời hiệu thừa kế
1. Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế. Hết thời hạn này thì di sản thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản đó. Trường hợp không có người thừa kế đang quản lý di sản thì di sản được giải quyết như sau:
a) Di sản thuộc quyền sở hữu của người đang chiếm hữu theo quy định tại Điều 236 của Bộ luật này;
b) Di sản thuộc về Nhà nước, nếu không có người chiếm hữu quy định tại điểm a khoản này.
2. Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là 10 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.
3. Thời hiệu yêu cầu người thừa kế thực hiện nghĩa vụ về tài sản của người chết để lại là 03 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.
Theo đó, nếu người chết có để lại di sản thì thời điểm người đó chết là thời điểm mở thừa kế và những người thừa kế có quyền khởi kiện yêu cầu Tòa án xác nhận quyền thừa kế, bác bỏ quyền thừa kế hoặc yêu cầu chia di sản.
Trường hợp người thừa kế yêu cầu chia di sản, thời hiệu được quyền yêu cầu là 30 năm đối với bất động sản như đất đai, nhà ở… và 10 năm đối với động sản.
Tuy nhiên, Nghị quyết số 02/2004/NQ-HĐTP của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn: nếu hết thời hiệu nói trên nhưng những đồng thừa kế có văn bản thừa nhận di sản của người chết để lại là tài sản chung chưa chia thì toà án vẫn thụ lý giải quyết chia tài sản.
Việc chia tài sản sẽ được giải quyết tuỳ theo các trường hợp cụ thể sau:
- Trường hợp có di chúc mà các đồng thừa kế không có tranh chấp và thỏa thuận việc chia tài sản sẽ được thực hiện theo di chúc khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo di chúc.
- Trường hợp không có di chúc mà các đồng thừa kế thỏa thuận về phần mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo thỏa thuận của họ.
- Trường hợp không có di chúc và các đồng thừa kế không có thoả thuận về phần mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo quy định của pháp luật về chia tài sản chung.
Tác giả: Kim Ngân
