Thẩm quyền, thủ tục giành quyền nuôi con khi ly hôn 2024

Trong bối cảnh năm 2024, quá trình ly hôn và giành quyền nuôi con trở nên ngày càng phức tạp và đòi hỏi sự hiểu biết rõ ràng về thẩm quyền và thủ tục pháp lý. Với sự thay đổi của pháp luật và quy định trong năm nay, việc đánh giá thẩm quyền và thực hiện thủ tục giành quyền nuôi con khi ly hôn trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Bài viết này sẽ cung cấp những điều cần biết về thẩm quyền và thủ tục giành quyền nuôi con khi ly hôn theo quy định pháp luật mới nhất 2024. Hãy cùng nhau tìm hiểu để hiểu rõ hơn.

1. Quyền nuôi con khi ly hôn

Quyền nuôi con khi ly hôn được quy định trong Điều 81 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 về việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục con sau ly hôn như sau:

1. Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan.

2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.

3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.

Như vậy, từ quy định pháp luật nêu trên, chúng ta thấy rằng sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền và nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục con chưa thành niên hoặc con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự. 

Nếu vợ chồng đồng ý, họ có thể thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, cũng như nghĩa vụ và quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con. Trong trường hợp không thể đạt được thỏa thuận, Tòa án sẽ quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi dựa trên quyền lợi đa mặt của con. Nếu con đã đủ 07 tuổi, ý kiến của con cũng sẽ được xem xét. Ngoài ra, con dưới 36 tháng tuổi sẽ được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ khi mẹ không đủ điều kiện hoặc nếu cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.

Do đó, trường hợp không thỏa thuận được ai được trực tiếp nuôi con, người muốn trực tiếp nuôi con cần phải chứng minh điều kiện của mình có thể đảm bảo quyền lợi về mọi mặt của con gồm điều kiện về vật chất như: Ăn, ở, sinh hoạt, điều kiện học tập…; và điều kiện về tinh thần như: Thời gian chăm sóc, dạy dỗ; giáo dục con, tình cảm đã dành cho con…

2. Thẩm quyền giải quyết tranh chấp giành quyền nuôi con khi ly hôn

Tranh chấp giành quyền nuôi con khi ly hôn là tranh chấp về hôn nhân gia đình nên sẽ thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án (căn cứ quy định tại Điều 28 BLTTDS 2015).

Nhưng Tòa án ở khu vực nào sẽ có thẩm quyền giải quyết? Căn cứ quy định tại Điều 39 BLTTDS 2015 về thẩm quyền Tòa án theo lãnh thổ, Tòa án nơi có bị đơn cư trú, làm việc sẽ có thẩm quyền giải quyết. Thế nhưng Tòa án cấp huyện hay cấp tỉnh sẽ giải quyết? Cũng như nhiều bài viết khác trước đây của Luật sư ly hôn nhanh chúng tôi đã hướng dẫn, nếu vụ việc có yếu tố nước ngoài (ví dụ: bố hoặc mẹ là người nước ngoài,…) thì Tòa án nhân dân cấp tỉnh sẽ thụ lý, giải quyết đơn khởi kiện (căn cứ Điều 37 BLTTDS 2015). Còn nếu không có yếu tố nước ngoài thì TAND cấp huyện sẽ giải quyết, theo Điều 35, 36 BLTTDS 2015. 

Ví dụ: Người vợ (Hộ khẩu thường trú: huyện Thường Tín, Hà Nội) là nguyên đơn khởi kiện yêu cầu ly hôn và giành quyền nuôi con, người chồng đăng ký thường trú tại huyện Sóc Sơn, Hà Nội thì Tòa án nhân dân huyện Sóc Sơn sẽ giải quyết vụ án này.

3. Thủ tục giành quyền nuôi con khi ly hôn

Về cơ bản, quyền nuôi con khi ly hôn thường do sự thỏa thuận giữa hai bên vợ chồng. Cha và mẹ đều được xem xét là những người có quyền bình đẳng trong việc quyết định về quyền nuôi con. Trong trường hợp đồng lòng thỏa thuận ai là người trực tiếp nuôi dưỡng con sau khi ly hôn, Tòa án sẽ chấp nhận và ghi nhận thỏa thuận về việc nuôi con khi ra quyết định ly hôn. 

Tuy nhiên, nếu hai bên không có sự đồng thuận và các nỗ lực hòa giải không thành công, khi có yêu cầu giải quyết từ bất kỳ bên nào, Tòa án sẽ áp dụng các quy định pháp luật để phân định quyền nuôi con.Quy trình thủ tục giành quyền nuôi con sau ly hôn sẽ tuân thủ theo các quy định của Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015, bao gồm các bước sau đây:

• Bước 1: Đệ trình hồ sơ khởi kiện ly hôn cùng với đề nghị giành quyền nuôi con (trong trường hợp ly hôn) tại Tòa án có thẩm quyền giải quyết.
• Bước 2: Tòa án sau khi tiếp nhận đơn khởi kiện và hồ sơ hợp lệ sẽ ra Thông báo thụ lý vụ án và Thông báo nộp tiền tạm ứng án phí;
• Bước 3: Nguyên đơn nộp tiền tạm ứng án phí dân sự sơ thẩm tại Chi cục thi hành án quận/huyện và cung cấp biên lai cho Tòa án;
• Bước 4: Tòa án sẽ thụ lý vụ án và tiến hành giải quyết theo quy trình chung, đưa ra Bản án hoặc quyết định chấm dứt vụ án. Thủ tục tố tụng tuân theo BLTTDS 2015 hiện hành.

Xem thêm: Tranh chấp tài sản sau ly hôn được quy định như thế nào?

4. Luật sư ly hôn nhanh tư vấn giành nuôi con khi ly hôn

Luật sư ly hôn nhanh là đối tác đáng tin cậy cho những người đang đối diện với việc giành quyền nuôi con. Với đội ngũ luật sư chuyên nghiệp và giàu kinh nghiệm thực tế giải quyết các vụ việc giành quyền nuôi con khi ly hôn trong nhiều năm qua, chúng tôi cam kết cung cấp dịch vụ tư vấn giành nuôi con khi ly hôn chất lượng, giúp bạn đạt được yêu cầu khởi kiện của mình. 

Hy vọng bài viết trên đã cung cấp được những thông tin hữu ích cho Quý vị tham khảo, tìm hiểu để có thể tự mình thực hiện thủ tục giành quyền nuôi con khi ly hôn. Hãy liên hệ với Luật sư ly hôn nhanh chúng tôi qua hotline để được giải đáp miễn phí mọi thắc mắc liên quan của các bạn.