Ly hôn là gì? Những điều cần biết về ly hôn mới nhất 2023

1. Ly hôn là gì?

Theo Điều 14 của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, định nghĩa rõ ly hôn là việc chấm dứt quan hệ hôn nhân của vợ chồng theo quyết định hoặc bản án có hiệu lực pháp luật do Tòa án ban hành.

Theo Luật, Tòa án là cơ quan duy nhất có thẩm quyền ra quyết định hoặc bản án để chấm dứt quan hệ hôn nhân của vợ chồng. Quyết định ly hôn của Tòa án có thể có hai hình thức:

• Nếu vợ chồng thỏa thuận ly hôn thuận tình và đã giải quyết toàn bộ các vấn đề liên quan đến quan hệ hôn nhân khi ly hôn, thì Tòa án sẽ ban hành quyết định để công nhận việc ly hôn.
• Trong trường hợp vợ chồng có mâu thuẫn và tranh chấp, Tòa án sẽ ra bản án ly hôn để chấm dứt quan hệ hôn nhân.

2. Các hình thức ly hôn hiện nay

Sau đây là hai trường hợp ly hôn được Pháp luật công nhận và quy định rõ:

2.1. Trường hợp thuận tình ly hôn

Sau khi xem xét, Tòa án thấy rằng cả hai đều đồng tình ly hôn tự nguyện và đã đạt thỏa thuận về việc chia tài sản, quyền trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục con, đảm bảo quyền lợi chính đáng của vợ và con, Tòa án sẽ công nhận việc ly hôn thuận tình.

Tuy nhiên, nếu họ không thể đạt được thỏa thuận hoặc nếu thỏa thuận không đảm bảo quyền lợi chính đáng của vợ và con, Tòa án sẽ tiến hành giải quyết việc ly hôn.

2.2. Trường hợp đơn phương ly hôn

Khi một trong hai bên vợ chồng yêu cầu ly hôn và sau một quá trình hòa giải tại Tòa án không thành công, Tòa án sẽ xem xét việc ly hôn trong các trường hợp sau:

• Nếu có căn cứ cho việc một trong hai bên vợ chồng thực hiện hành vi bạo lực trong gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền và nghĩa vụ của vợ/chồng đến mức khiến hôn nhân rơi vào tình trạng trầm trọng, không thể duy trì cuộc sống hôn nhân và mục đích của hôn nhân không thể thực hiện, Tòa án sẽ tiến hành giải quyết việc ly hôn.
• Trong trường hợp một trong hai bên vợ chồng bị tuyên bố mất tích bởi vợ hoặc chồng kia và yêu cầu ly hôn, Tòa án cũng sẽ giải quyết việc ly hôn.
• Nếu cha, mẹ, hoặc người thân thích khác yêu cầu Tòa án giải quyết việc ly hôn khi một bên vợ hoặc chồng bị mắc bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác khiến họ không thể tự quyết định hoặc kiểm soát hành vi của mình. Đồng thời họ là nạn nhân của bạo lực gia đình do vợ hoặc chồng của họ gây ra, thì Tòa án cũng sẽ giải quyết việc ly hôn, nếu có căn cứ cho việc vợ hoặc chồng đã thực hiện hành vi bạo lực gia đình ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe và tinh thần của người bị ảnh hưởng.

3. Hậu quả pháp lý của việc ly hôn

Hậu quả pháp lý của việc ly hôn bao gồm:

3.1. Về quan hệ nhân thân giữa vợ và chồng

Khi quyết định hoặc bản án của Tòa án xác nhận việc ly hôn và có hiệu lực, quan hệ nhân thân giữa vợ và chồng sẽ chấm dứt tự động.

Các quyền và nghĩa vụ liên quan đến quan hệ nhân thân giữa vợ và chồng sẽ ngừng tồn tại. Đồng thời, những quyền và nghĩa vụ khác được quy định bởi Luật Hôn nhân và gia đình giữa hai bên cũng sẽ không còn hiệu lực.

Kể từ thời điểm bản án hoặc quyết định của Tòa án về việc ly hôn có hiệu lực theo luật, mỗi cá nhân trong vợ chồng đó sẽ trở thành người độc thân. Họ hoàn toàn có quyền kết hôn với người khác mà không phải chịu bất kỳ ràng buộc nào từ bên còn lại.

3.2. Về quan hệ giữa cha, mẹ – con

Theo Điều 58 của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục con sau khi ly hôn tuân theo quy định tại các Điều 81, 82, 83 và 84 của Luật này.

Theo quy định này, cha mẹ vẫn giữ quyền và nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục con chưa đủ tuổi trưởng thành, con đã đủ tuổi nhưng mất khả năng hành động dân sự hoặc không có khả năng lao động và tài sản để tự nuôi mình. Việc trách nhiệm nuôi dưỡng con và quyền lợi của từng bên sau khi ly hôn đối với con phụ thuộc vào thỏa thuận của cả hai vợ chồng.

Trong trường hợp không thể đạt được thỏa thuận, Tòa án sẽ quyết định việc giao con cho bên phù hợp để nuôi dưỡng, dựa trên quyền lợi toàn diện của con. Đối với con từ 7 tuổi trở lên, nguyện vọng của con cũng sẽ được xem xét.

Đặc biệt, con dưới 36 tháng tuổi thường được giao cho mẹ để trực tiếp nuôi dưỡng, trừ trường hợp người mẹ không đáp ứng đủ điều kiện để trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục con hoặc khi cha mẹ đạt được thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con. Người cha hoặc người mẹ không trực tiếp nuôi con sẽ phải thực hiện trách nhiệm cấp dưỡng con (theo quy định cấp dưỡng).

3.3. Về việc chia tài sản vợ chồng khi ly hôn

Theo Điều 59 của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, việc giải quyết tài sản chung và tài sản riêng của vợ chồng được quy định như sau:

Khi ly hôn và không có thỏa thuận giữa các bên về việc chia tài sản, Tòa án sẽ áp dụng nguyên tắc sau đây:

• Về tài sản chung của vợ chồng: Tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn sẽ được chia đôi. Tuy nhiên, Tòa án sẽ xem xét các yếu tố như hoàn cảnh gia đình và cá nhân của vợ và chồng, đóng góp lao động của họ trong việc xây dựng, duy trì và phát triển tài sản chung. Việc bảo vệ quyền lợi chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để đảm bảo cả hai bên có điều kiện tiếp tục làm việc và tạo thu nhập. Bên cạnh đó cũng xem xét lỗi lầm của từng bên trong việc vi phạm quyền và nghĩa vụ của vợ chồng để có biện pháp đền bù xứng đáng với bên còn lại. Tài sản chung của vợ chồng sẽ được chia bằng giá trị hiện vật. Nếu một bên nhận được phần tài sản có giá trị lớn hơn phần mình được hưởng, thì phải thanh toán cho bên kia phần giá trị chênh lệch.

• Về tài sản riêng của vợ chồng: Tài sản riêng của mỗi bên sẽ thuộc quyền sở hữu của bên đó, trừ khi có trường hợp tài sản riêng đã được kết hợp vào tài sản chung. Trong trường hợp có sự sáp nhập hoặc trộn lẫn giữa tài sản riêng và tài sản chung, nếu vợ chồng yêu cầu chia tài sản, thì mỗi bên sẽ được thanh toán một phần giá trị của tài sản mà họ đã đóng góp vào khối tài sản đó, trừ khi có thỏa thuận khác giữa vợ chồng.

Trên đây là những thông tin cần biết liên quan đến việc ly hôn, chính thức chấm dứt mối quan hệ hôn nhân giữa vợ và chồng. Nếu bạn đang có nhu cầu tìm luật sư uy tín hỗ trợ hoàn tất các hồ sơ và thủ tục ly hôn nhanh chóng, hãy liên hệ với văn phòng luật sư Phan Law Vietnam ngay qua 1900.599.995 để được tổng đài tư vấn ly hôn miễn phí nhé!