Nộp hồ sơ ly hôn ở đâu?

Ly hôn là hình thức chấm dứt quan hệ hôn nhân do đề xuất của cả hai vợ chồng hoặc của một trong hai vợ chồng khi đời sống hôn nhân không hạnh phúc, mục đích hôn nhân không đạt được. Ngoài việc chuẩn bị hồ sơ ly hôn, các cặp vợ chồng còn phải biết nộp hồ sơ ly hôn ở đâu để việc ly hôn được diễn ra nhanh chóng.

1. Ai được quyền yêu cầu ly hôn?

Ly hôn là việc chấm dứt quan hệ vợ chồng theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án. Do đó, để được ly hôn, các cặp vợ, chồng phải xác định được ai là người có quyền yêu cầu ly hôn.

Theo quy định tại Điều 51 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, người có quyền yêu cầu giải quyết ly hôn gồm:

i) Vợ, chồng hoặc cả hai người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn.

ii) Cha, mẹ, người thân thích khác có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn khi một bên vợ, chồng do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do chồng, vợ của họ gây ra làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của họ.

Chồng không được ly hôn khi vợ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi. Nhưng nếu vợ đang có thai, sinh con hoặc nuôi con dưới 12 tháng tuổi thì người vợ có quyền được yêu cầu Tòa án cho ly hôn.

Như vậy, người có quyền yêu cầu ly hôn có thể là chồng, là vợ hoặc người thứ ba như quy định nêu trên.

2. Điều kiện để được ly hôn

2.1. Ly hôn thuận tình

• Hai bên thật sự tự nguyện ly hôn;

• Hai bên đã thỏa thuận về việc chia tài sản, quyền nuôi con, nghĩa vụ cấp dưỡng…

2.2. Ly hôn đơn phương

• Tòa án giải quyết cho ly hôn đơn phương nếu có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.
• Trong trường hợp vợ hoặc chồng của người bị Tòa án tuyên bố mất tích yêu cầu ly hôn thì Tòa án giải quyết cho ly hôn.
• Trong trường hợp có yêu cầu ly hôn theo quy định tại khoản 2 Điều 51 của Luật này thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc chồng, vợ có hành vi bạo lực gia đình làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của người kia.

3. Nộp hồ sơ ly hôn ở đâu?

Để xác định Tòa án nào thụ lý đơn ly hôn thì cần xem xét đến nhiều yếu tố khác nhau như ly hôn thuận tình, đơn phương ly hôn hay ly hôn có yếu tố nước ngoài. Chỉ khi xác định được đúng Tòa án có thẩm quyền thì thủ tục giải quyết ly hôn mới được diễn ra nhanh chóng.

Trong trường hợp ly hôn thuận tình, việc nộp đơn ly hôn ở đâu cũng là một trong những việc hai vợ chồng có thể thỏa thuận. Khi đó, hai người có thể thỏa thuận đến Tòa án nơi cư trú của vợ hoặc của chồng để làm thủ tục.

Trong trường hợp ly hôn đơn phương thì để có thể xác định nộp đơn ly hôn ở đâu cần xét tùy từng trường hợp khác nhau. Thông thường khi trường hợp ly hôn đơn phương cần căn cứ theo nơi cư trú hoặc nơi làm việc của bị đơn. Việc gửi đơn này đảm bảo cho phía bị đơn không bị mất thời gian đến nơi người có yêu cầu đơn phương để giải quyết vụ việc.

Khi không xác định được nơi bị đơn cư trú thì có thể liên hệ và nộp hồ sơ tại Tòa án nơi người này làm việc; Nếu không biết cả nơi cư trú và nơi làm việc thì có thể yêu cầu Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc cuối cùng hoặc nơi bị đơn có tài sản giải quyết;

Nếu bị đơn mất tích mà không xác định được nơi cư trú thì bắt buộc phải yêu cầu Tòa án tuyên bố người này mất tích.

Trường hợp ly hôn khi có yếu tố nước ngoài căn cứ điều 127 Luật Hôn nhân và gia đình 2014, Tòa án Việt Nam có thẩm quyền giải quyết các vụ ly hôn có yếu tố nước ngoài giữa: Công dân Việt Nam với người nước ngoài; Người nước ngoài với nhau thường trú tại Việt Nam; Nếu người Việt Nam ly hôn với người nước ngoài nhưng không thường trú tại Việt Nam vào thời điểm ly hôn nhưng hai vợ chồng không có nơi thường trú chung.

Tòa án cấp huyện sẽ không có thẩm quyền giải quyết các vụ ly hôn có yếu tố nước ngoài trừ khi giữa công dân Việt Nam cư trú ở khu vực biên giới với công dân nước láng giềng cùng cư trú ở khu vực biên giới với Việt Nam. Còn các trường hợp có yếu tố nước ngoài khác, thẩm quyền thuộc về Tòa án cấp tỉnh nơi cư trú của người Việt Nam.

⏩ Theo những phân tích như trên thì Đơn ly hôn được nộp ở án nhân dân cấp huyện hoặc cấp tỉnh tuỳ theo từng vụ việc khác nhau.