Hướng dẫn giải quyết tranh chấp tài sản khi ly hôn 

Khi một cuộc hôn nhân đi đến hồi kết, việc giải quyết tranh chấp tài sản khi ly hôn thường là một trong những vấn đề phức tạp và dễ gây mâu thuẫn nhất. Đây không chỉ là câu chuyện phân chia vật chất mà còn liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ và những gắn bó chung trong suốt thời kỳ hôn nhân. Qua bài viết dưới đây, Ly hôn Nhanh sẽ hướng dẫn bạn giải quyết tranh chấp tài sản khi ly hôn theo quy định nhé! 

1. Phương thức giải quyết tranh chấp tài sản khi ly hôn? 

Khi hôn nhân tan vỡ, việc phân chia tài sản chung thường là một trong những vấn đề phức tạp và nhạy cảm nhất. Để giải quyết các tranh chấp này, vợ chồng có thể áp dụng ba phương thức chính sau đây:

1.1. Thương lượng

Thương lượng là phương thức giải quyết tranh chấp tài sản sau ly hôn hiệu quả nhất nếu các bên có thiện chí. Ưu điểm nổi bật của nó là sự nhanh chóng, tiết kiệm chi phí và đặc biệt là giúp giảm thiểu mâu thuẫn, giữ gìn hòa khí giữa các bên. 

Tuy nhiên, hiệu quả của phương thức này phụ thuộc hoàn toàn vào sự hợp tác và thiện chí của cả vợ và chồng. Trong thực tế, không phải lúc nào các bên cũng đạt được tiếng nói chung, dẫn đến nhiều vụ việc không thể giải quyết bằng thương lượng mà phải chuyển sang các phương thức khác.

1.2. Hòa giải

Hòa giải cũng dựa trên sự thỏa thuận giữa vợ chồng, nhưng có điểm khác biệt quan trọng là sự tham gia của bên thứ ba đóng vai trò trung gian. Người hòa giải sẽ điều phối, hướng dẫn các bên để đạt được thỏa thuận về việc phân chia tài sản chung. Phương thức này có tỷ lệ thành công cao hơn so với thương lượng trực tiếp vì có sự hỗ trợ từ bên ngoài. 

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, kết quả của quá trình hòa giải (nếu thành công) không phải lúc nào cũng được cơ quan có thẩm quyền trực tiếp thi hành, mà thường cần các bước pháp lý tiếp theo để đảm bảo tính ràng buộc.

1.3. Khởi kiện ra Tòa án

Khi tranh chấp tài sản không thể giải quyết được thông qua thương lượng hay hòa giải, các bên có quyền khởi kiện ra Tòa án. Theo quy định tại khoản 1 Điều 28 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, tranh chấp về chia tài sản sau ly hôn thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân. 

Ngoài ra, Điều 186 của Bộ luật này cũng khẳng định quyền của vợ hoặc chồng được khởi kiện ra Tòa để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Phương thức này đảm bảo một phán quyết công bằng và có tính pháp lý bắt buộc, được thi hành bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

2. Hướng dẫn giải quyết tranh chấp tài sản khi ly hôn 

Khi việc thương lượng hoặc hòa giải không thành công, khởi kiện ra Tòa án là phương án cuối cùng và có tính ràng buộc pháp lý cao nhất để giải quyết tranh chấp tài sản sau ly hôn. Để quy trình này diễn ra thuận lợi, việc chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và đúng quy định là vô cùng quan trọng.

2.1. Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện

Theo quy định tại khoản 4 và 5 Điều 189 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, hồ sơ khởi kiện cần bao gồm các loại giấy tờ và tài liệu sau:

Đơn khởi kiện: Bạn cần sử dụng mẫu số 23 – DS được ban hành kèm theo Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP của Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân tối cao ngày 13/01/2017. Đơn này phải được điền đầy đủ và chính xác thông tin.

Tài liệu và chứng cứ kèm theo đơn khởi kiện:

• Giấy tờ tùy thân: Bản sao y công chứng hoặc chứng thực Căn cước công dân hoặc hộ chiếu của người khởi kiện.
• Giấy tờ liên quan đến tài sản chung, riêng của vợ chồng: Bao gồm bản sao y công chứng hoặc chứng thực các loại giấy tờ như Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, hợp đồng mua bán, hợp đồng tặng cho, các văn bản thỏa thuận về tài sản chung và riêng (nếu có) đã được công chứng hoặc chứng thực.
• Các tài liệu khác: Bất kỳ tài liệu nào có liên quan đến nguồn gốc tài sản, quá trình hình thành, giá trị tài sản hoặc chứng minh quyền lợi của bạn đối với tài sản tranh chấp đều cần được cung cấp đầy đủ để Tòa án có cơ sở xem xét và giải quyết.

Xem thêm: 3 trường hợp giải quyết tranh chấp tài sản sau ly hôn

2.2. Thủ tục giải quyết tranh chấp tài sản chung sau ly hôn tại Tòa án

Dưới đây là các bước chi tiết của quy trình giải quyết tranh chấp tài sản chung sau ly hôn tại Toà án: 

Bước 1: Nộp đơn khởi kiện

Người khởi kiện có thể gửi đơn khởi kiện cùng hồ sơ đã chuẩn bị tới Tòa án bằng một trong các hình thức sau:

• Nộp trực tiếp: Đến trực tiếp Tòa án có thẩm quyền để nộp đơn.
• Gửi qua bưu chính: Gửi đơn và tài liệu qua dịch vụ bưu chính.
• Trực tuyến: Gửi đơn qua Cổng dịch vụ công Quốc gia nếu có hỗ trợ hình thức này.

Bước 2: Tòa án tiếp nhận đơn

Sau khi nhận được đơn, Tòa án sẽ tiến hành tiếp nhận và xử lý đơn khởi kiện theo đúng quy định của pháp luật tố tụng dân sự.

Bước 3: Xử lý đơn khởi kiện

Thẩm phán sẽ xem xét đơn khởi kiện và đưa ra một trong các quyết định sau:

• Yêu cầu sửa đổi, bổ sung: Nếu đơn hoặc hồ sơ chưa đầy đủ, hợp lệ, Thẩm phán sẽ yêu cầu người khởi kiện sửa đổi hoặc bổ sung.
• Thụ lý vụ án: Nếu đơn hợp lệ, Tòa án sẽ thụ lý vụ án theo thủ tục thông thường hoặc thủ tục rút gọn, tùy thuộc vào tính chất vụ việc.
• Chuyển đơn: Nếu vụ việc không thuộc thẩm quyền của Tòa án đang nhận đơn, Thẩm phán sẽ chuyển đơn đến Tòa án có thẩm quyền và thông báo cho người khởi kiện.
• Trả lại đơn: Nếu vụ việc không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án, đơn khởi kiện sẽ bị trả lại.

Bước 4: Thụ lý vụ án và nộp tạm ứng án phí

Khi hồ sơ khởi kiện đã hợp lệ và được Thẩm phán chấp nhận thụ lý, Tòa án sẽ thông báo cho người khởi kiện về việc nộp tiền tạm ứng án phí. Người khởi kiện cần nộp khoản tiền tạm ứng này trong vòng 07 ngày kể từ ngày nhận được thông báo từ Tòa án và phải nộp lại biên lai thu tiền cho Tòa án để hoàn tất thủ tục thụ lý.

Bước 5: Chuẩn bị xét xử sơ thẩm

Giai đoạn chuẩn bị cho xét xử sơ thẩm là một quá trình quan trọng, kéo dài từ 04 đến 06 tháng kể từ ngày Tòa án thụ lý vụ án, theo quy định tại Điều 203 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015. Trong giai đoạn này, Tòa án sẽ tiến hành thu thập chứng cứ, triệu tập các bên liên quan, tổ chức hòa giải (nếu có thể) và thực hiện các thủ tục cần thiết khác.

Bước 6: Mở phiên tòa xét xử sơ thẩm

Sau khi giai đoạn chuẩn bị hoàn tất, Tòa án sẽ chính thức mở phiên tòa để xét xử sơ thẩm vụ án tranh chấp tài sản. Tại phiên tòa, các bên sẽ trình bày yêu cầu, đưa ra chứng cứ và tranh luận để bảo vệ quyền lợi của mình.

Bước 7: Thẩm phán ra quyết định hoặc bản án

Kết thúc phiên tòa, dựa trên các tài liệu, chứng cứ và diễn biến tại phiên tòa, Thẩm phán sẽ ban hành bản án hoặc quyết định công nhận sự thỏa thuận giữa các bên về việc phân chia tài sản sau ly hôn. Bản án/quyết định này sẽ là căn cứ pháp lý để các bên thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình đối với tài sản tranh chấp.