Các hành vi bị nghiêm cấm trong hôn nhân theo quy định của luật hôn nhân gia đình

Hôn nhân là sự tự nguyện xác lập mối quan hệ gắn bó giữa hai bên nam nữ và quan hệ hôn nhân gia đình luôn được pháp luật bảo vệ, tuy nhiên, Pháp luật cũng có một số quy định về hành vi bị nghiêm cấm trong hôn nhân.
Nghĩa vụ thanh toán nợ khi ly hôn thuộc về ai?
Lưu ý trong thủ tục đăng ký kết hôn
Chấm dứt quan hệ hôn nhân với một bên bị tuyên bố là đã chết
Gia đình là tế bào của xã hội. Xã hội muốn phát triển tốt thì nền tảng những gia đình cũng phải tốt. Quan hệ hôn nhân và gia đình luôn được pháp luật tôn trọng và bảo vệ trên cơ sở phát triển bền vững. Pháp luật đã đặt ra hành lang pháp lý nhằm quy định về chế độ hôn nhân gia đình, chuẩn mực pháp lý cho cách ứng xử giữa các thành viên gia đình; trách nhiệm của cá nhân, tổ chức, Nhà nước và xã hội trong việc xây dựng, củng cố chế độ hôn nhân gia đình. Vì thế, theo Luật Hôn nhân gia đình 2014 quy định về hành vi bị nghiêm cấm trong hôn nhân trong các trường hợp được liệt kê dưới đây.

Kết hôn giả tạo, ly hôn giả tạo

Hành vi bị nghiêm cấm trong hôn nhân đầu tiên đó chính là kết hôn giả tạo là việc lợi dụng kết hôn để xuất cảnh, nhập cảnh, cư trú, nhập quốc tịch Việt Nam, quốc tịch nước ngoài; hưởng chế độ ưu đãi của Nhà nước hoặc để đạt được mục đích khác mà không nhằm mục đích xây dựng gia đình. Ly hôn giả tạo là việc lợi dụng ly hôn để trốn tránh nghĩa vụ tài sản, vi phạm chính sách, pháp luật về dân số hoặc để đạt được mục đích khác mà không nhằm mục đích chấm dứt hôn nhân.

Tảo hôn, cưỡng ép kết hôn, lừa dối kết hôn, cản trở kết hôn

Ta có thể hiểu nôm na bốn hành vi này như sau:

• Tảo hôn là việc lấy vợ, lấy chồng khi một bên hoặc cả hai bên chưa đủ tuổi kết hôn theo quy định.
• Cưỡng ép kết hôn là việc đe dọa, uy hiếp tinh thần, hành hạ, ngược đãi, yêu sách của cải hoặc hành vi khác để buộc người khác phải kết hôn  trái với ý muốn của họ.
• Lừa dối kết hôn là hành vi đưa thông tin không đúng sự thật, vì những thông tin đó mà người khác đồng ý kết hôn.
• Cản trở kết hôn là việc đe dọa, uy hiếp tinh thần, hành hạ, ngược đãi, yêu sách của cải hoặc hành vi khác để ngăn cản việc kết hôn của người có đủ điều kiện kết hôn theo quy định.

Vì không làm đúng theo tinh thần của Luật Hôn nhân gia đình, cho nên đây là hành vi bị nghiêm cấm trong hôn nhân.

Vi phạm chế độ một vợ một chồng

Người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ. Vì pháp luật bảo hộ quan hệ hôn nhân một vợ một chồng nên hành vi bị nghiêm cấm trong hôn nhân này có thể bị xử lý hành chính hoặc hình sự.

Hôn nhân cận huyết

Hôn nhân cận huyết là hành vi kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng giữa những người cùng dòng máu về trực hệ; giữa những người có họ trong phạm vi ba đời; giữa cha, mẹ nuôi với con nuôi; giữa người đã từng là cha, mẹ nuôi với con nuôi, cha chồng với con dâu, mẹ vợ với con rể, cha dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng.
Nguyên nhân dẫn đến hành vi bị nghiêm cấm trong hôn nhân này là vì những đứa trẻ sinh ra sẽ tiềm ẩn nguy cơ cao về các dị tật hay thậm chí là qua đời. Một trong những nguyên nhân khác dẫn đến hành vi này bị cấm là vì lý do đạo đức và không phù hợp với văn hóa của người Việt. Ở Việt Nam, nơi mà dân trí còn thấp, những tập quán lạc hậu vẫn cứ tiếp diễn nhất là ở những vùng nông thôn và vùng sâu vùng xa.

Yêu sách của cải trong kết hôn

Yêu sách của cải trong kết hôn là việc đòi hỏi về vật chất một cách quá đáng và coi đó là điều kiện để kết hôn nhằm cản trở việc kết hôn tự nguyện của nam, nữ

Cưỡng ép ly hôn, lừa dối ly hôn, cản trở ly hôn

Hành vi bị nghiêm cấm trong hôn nhân còn là cưỡng ép ly hôn. Vì đây là hành vi đe dọa, uy hiếp tinh thần, hành hạ, ngược đãi, yêu sách của cải hoặc hành vi khác để buộc người ly hôn trái với ý muốn của họ. Cản trở ly hôn là việc đe dọa, uy hiếp tinh thần, hành hạ, ngược đãi, yêu sách của cải hoặc hành vi khác để buộc người khác phải duy trì quan hệ hôn nhân trái với ý muốn của họ.
Ngoài ra, các hành vi bị nghiêm cấm trong hôn nhân còn có những hành vi như sau:

• Thực hiện sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản vì mục đích thương mại, mang thai hộ vì mục đích thương mại, lựa chọn giới tính thai nhi, sinh sản vô tính;
• Bạo lực gia đình;
• Lợi dụng việc thực hiện quyền về hôn nhân và gia đình để mua bán người, bóc lột sức lao động, xâm phạm tình dục hoặc có hành vi khác nhằm mục đích trục lợi.

Như vậy, quan hệ hôn nhân và gia đình luôn được pháp luật tôn trọng và bảo hộ. Mọi hành vi vi phạm pháp luật về hôn nhân và gia đình phải được xử lý nghiêm minh, đúng pháp luật. Khi phát hiện hành vi xâm phạm chế  độ hôn nhân và gia đình, cá nhân, cơ quan, tổ chức có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền áp dụng biện pháp ngăn chặn kịp thời và xử lý nghiêm minh những hành vi xâm phạm đó. Bảo vệ quan hệ hôn nhân và gia đình là quyền và trách nhiệm của mọi cá nhân, cơ quan, tổ chức.