Chia tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân – Pháp luật quy định thế nào?

Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về việc chia tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân và cách mà pháp luật quy định về vấn đề này. Chia tài sản chung là quá trình quan trọng và phức tạp trong khi hôn nhân vẫn còn tồn tại, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích của vợ chồng. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về khái niệm tài sản chung, các điều kiện và nguyên tắc quy định tại Luật hôn nhân và gia đình 2014, cũng như cách thức chia tài sản chung dựa trên sự thỏa thuận hoặc quyết định của Tòa án.

1. Chia tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân là gì?

Trước tiên chúng ta cần hiểu khái niệm tài sản chung của vợ chồng là gì. Chia tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân là việc vợ chồng thỏa thuận hoặc yêu cầu Tòa án nhân dân quyết định. Trường hợp chia tài sản chung khi hôn nhân vẫn còn tồn tại nhằm phân chia tài sản chung của vợ chồng thành từng phần thuộc sở hữu riêng của vợ và chồng. Việc chia tài sản chung của vợ chồng dựa trên những điều kiện và nguyên tắc quy định tại Luật hôn nhân và gia đình 2014 và Nghị định 126/2014/NĐ-CP nhằm bảo hộ quyền và lợi ích hợp pháp của vợ chồng đối với tài sản chung.

Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật này; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.

2. Cách thức chia tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân

Theo Điều 38 Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định: 

Trong thời kỳ hôn nhân, vợ chồng có quyền thỏa thuận chia một phần hoặc toàn bộ tài sản chung, trừ trường hợp quy định tại Điều 42 của Luật hôn nhân và gia đình 2014; nếu không thỏa thuận được thì có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết.

…Trong trường hợp vợ, chồng có yêu cầu thì Tòa án giải quyết việc chia tài sản chung của vợ chồng theo quy định tại Điều 59 của Luật này.

Như vậy, việc chia tài sản chung của vợ chồng có thể được giải quyết theo thỏa thuận của vợ chồng hoặc bằng con đường Tòa án.

2.1 Hình thức của thỏa thuận về việc chia tài sản chung của vợ chồng

Thỏa thuận về việc chia tài sản chung phải lập thành văn bản. Văn bản này được công chứng theo yêu cầu của vợ chồng hoặc theo quy định của pháp luật.

2.2 Thời điểm có hiệu lực của việc chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân

• Thời điểm do vợ chồng thỏa thuận và được ghi trong văn bản; nếu trong văn bản không xác định thời điểm có hiệu lực thì thời điểm có hiệu lực được tính từ ngày lập văn bản.
• Trong trường hợp tài sản được chia mà theo quy định của pháp luật, giao dịch liên quan đến tài sản đó phải tuân theo hình thức nhất định thì việc chia tài sản chung của vợ chồng có hiệu lực từ thời điểm việc thỏa thuận tuân thủ hình thức mà pháp luật quy định.
• Trong trường hợp Tòa án chia tài sản chung của vợ chồng thì việc chia tài sản chung có hiệu lực kể từ ngày bản án, quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật.
• Quyền, nghĩa vụ về tài sản giữa vợ, chồng với người thứ ba phát sinh trước thời điểm việc chia tài sản chung có hiệu lực vẫn có giá trị pháp lý, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác.

2.3 Hậu quả pháp lý của việc chia tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân

Hậu quả pháp lý của việc chia tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân như sau: 

• Về quan hệ nhân thân: Sau khi chia tài sản chung, quan hệ vợ chồng vẫn tồn tại. Dù vợ chồng sống chung hay ở riêng cũng không làm hạn chế các quyền nhân thân giữa vợ, chồng.
• Về quan hệ tài sản: Điều 14 Nghị định 126/2014/NĐ-CP quy định về việc chia tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân không làm chấm dứt chế độ tài sản của vợ chồng theo luật định. 

Từ thời điểm việc chia tài sản chung của vợ chồng có hiệu lực, nếu vợ chồng không có thỏa thuận khác thì phần tài sản được chia; hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản đó; hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng khác của vợ, chồng là tài sản riêng của vợ, chồng. Nếu tài sản có được từ việc khai thác tài sản riêng của vợ, chồng mà không xác định được đó là thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh của vợ, chồng hay là hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng đó thì thuộc sở hữu chung của vợ chồng.

Trên đây là tư vấn của Phan Law Vietnam về chia tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân, mong rằng hữu ích đối với các bạn. Quý khách cần chúng tôi tư vấn, hãy liên hệ qua đường dây nóng hoặc đến trực tiếp địa chỉ văn phòng. Với nhiều năm kinh nghiệm, bạn sẽ được tư vấn theo hướng giải quyết tốt nhất để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của mình.