Giấy tờ cần thiết khi ly hôn là gì? Nộp hồ sơ ly hôn ở đâu?

Ly hôn là hướng giải quyết cuối cùng khi cả hai vợ chồng không thể cùng nhau giải quyết được mâu thuẫn, xung đột, dẫn đến hôn nhân rơi vào tình trạng bế tắc trầm trọng. Tuy nhiên, để thực hiện thủ tục này, các bên cần phải chuẩn bị hồ sơ ly hôn. Vậy giấy tờ cần thiết khi ly hôn là gì và nộp hồ sơ ly hôn ở đâu để được giải quyết?

1. Giấy tờ cần thiết khi ly hôn là gì? Nộp hồ sơ ly hôn ở đâu?

Hồ sơ ly hôn là cơ sở để Tòa án căn cứ giải quyết. Tùy theo trường hợp ly hôn khác nhau, giấy tờ cần thiết sẽ được chuẩn bị khác nhau. Tiếp theo, sau khi chuẩn bị đầy đủ các tài liệu cần thiết, người yêu cầu nộp đơn đến Tòa án có thẩm quyền giải quyết. Nội dung dưới đây chúng tôi sẽ cung cấp thông tin về vấn đề đó:

1.1. Giấy tờ cần thiết khi ly hôn

Về cơ bản, thì các loại giấy tờ dùng trong trường hợp đơn phương hoặc thuận tình ly hôn tương đối giống nhau. Tuy nhiên khi ly hôn đơn phương cần chuẩn bị thêm một số tài liệu khác. Chung quy lại, hồ sơ ly hôn sẽ bao gồm:

• Đơn xin ly hôn đơn phương hoặc đơn xin ly hôn thuận tình.
• Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn (Bản chính).
• Giấy tờ chứng thực cá nhân của vợ và chồng (Bản sao có chứng thực).
• Giấy khai sinh của con (Nếu đã có con, bản sao có chứng thực).
• Sổ hộ khẩu gia đình (Bản sao có chứng thực).
• Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu đối với tài sản chung (Nếu có tài sản chung, bản sao có chứng thực).
• Đối với trường hợp ly hôn đơn phương, căn cứ vào hoàn cảnh của mình có thể chuẩn bị thêm các minh chứng, chứng minh đối phương có hành vi bạo lực gia đình, vi phạm nguyên tắc về nghĩa vụ vợ chồng trong hôn nhân (Nếu hành vi của họ là nguyên nhân dẫn đến ly hôn).
• Trường hợp không có Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân thì vợ chồng sẽ theo hướng dẫn của Tòa án để nộp những giấy tờ tùy thân khác thay thế.
• Trong trường hợp không còn Giấy chứng nhận kết hôn bản chính thì có thể liên hệ đến Cơ quan hộ tịch nơi đã đăng ký kết hôn xin cấp bản sao.

1.2. Nộp giấy tờ ly hôn ở đâu?

Sau khi chuẩn bị đầy đủ giấy tờ, tài liệu có trong hồ sơ ly hôn, một trong hai bên sẽ nộp đơn đến Tòa án nhân dân có thẩm quyền. Thẩm quyền của Tòa án được xác định như sau:

• Đối với trường hợp ly hôn thuận tình: Nếu hai vợ chồng cùng đồng thuận ly hôn thì có thể thỏa thuận Tòa án nhân dân cấp huyện của vợ hoặc chồng cư trú để làm thủ tục. Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ thời điểm tiếp nhận đơn yêu cầu tài liệu và các chứng từ kèm theo, Chánh án Tòa án sẽ phân công Thẩm phán giải quyết vụ việc.
• Đối với trường hợp đơn phương ly hôn: Căn cứ theo Điều 39 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm những tranh chấp về hôn nhân gia đình. Vì vậy, đối với trường hợp đơn phương ly hôn, thẩm quyền giải quyết của Tòa án cấp huyện sẽ là nơi bị đơn cư trú.
• Trong trường hợp ly hôn có yếu tố nước ngoài: Người yêu cầu sẽ nộp giấy tờ, tài liệu nêu trên đến Tòa án nhân dân cấp tỉnh căn cứ theo Điều 37 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.

2. Trong hồ sơ, đơn ly hôn phải chuẩn bị như thế nào?

Hiện nay, Tòa án không bắt buộc người yêu cầu phải chuẩn bị đơn ly hôn theo hình thức nào. Do đó, vợ chồng khi chuẩn bị có thể sử dụng mẫu đơn khởi kiện đối với trường hợp đơn phương ly hôn hoặc mẫu đơn yêu cầu giải quyết việc dân sự nếu ly hôn thuận tình được ban hành kèm Nghị quyết 01/2017/NQ – HĐTP.

Cách đơn giản, vợ, chồng sẽ tải mẫu đơn về và điền thông tin hoặc viết tay. Nếu muốn tiết kiệm thời gian, vợ chồng nên đến trực tiếp Tòa án nhân dân có thẩm quyền giải quyết để mua mẫu đơn, trong đó bao gồm đơn xin ly hôn. Điều này nhằm tránh trường hợp nhiều Tòa án không chấp nhận mẫu đơn viết tay.

3. Những loại giấy tờ ly hôn khác cần chuẩn bị

Như đã khái quát ở trên, chuẩn bị hồ sơ ly hôn bao gồm những giấy tờ cần thiết đóng vai trò khá quan trọng. Đây chính là căn cứ để Tòa án thực hiện công việc giải quyết vấn đề ly hôn cho các bên được ổn thỏa. Nếu giấy tờ ly hôn không hợp lệ, đương sự tất yếu sẽ bị trả lại và sửa đổi, bổ sung những nội dung cần thiết.

Tuy nhiên, bên cạnh việc chuẩn bị hồ sơ ly hôn, khi nộp đơn, người yêu cầu còn phải nộp án phí dân sự sơ thẩm. Theo Nghị quyết 326/2016/NQ – UBTVQH14, mức án phí khi ly hôn cụ thể được xác định như sau:

• Đối với vụ việc ly hôn không có tranh chấp về tài sản: Án phí phải nộp là 300.000 đồng.
• Đối với những vụ việc tranh chấp có tài sản: Ngoài mức án phí 300.000 đồng, đương sự còn phải chịu án phí với phần tài sản có tranh chấp, được xác định theo giá trị tài sản tranh chấp.