Thủ tục ly hôn gồm những gì?

Ly hôn là một hiện tượng phổ biến thời nay, khi mà cái tôi cá nhân của mỗi người thường đặt lên cao và không phải chịu rào cản từ định kiến xã hội như trước đây. Ly hôn diễn ra chủ yếu do các cặp vợ chồng cảm thấy mối quan hệ bị rơi vào bế tắc, mục đích hôn nhân không đạt được như mong đợi. Vậy thủ tục ly hôn gồm những gì?

1. Điều kiện để ly hôn là gì?

Hiện nay, pháp luật hôn nhân gia đình ghi nhận có hai hình thức ly hôn phổ biến, bao gồm đơn phương và thuận tình ly hôn. Như vậy, điều kiện để ly hôn đối với hai trường hợp này sẽ được cụ thể như sau:

1.1. Đối với ly hôn thuận tình

Đối với trường hợp ly hôn thuận tình, điều kiện sẽ là do hai bên tự nguyện xác lập. Đồng thời, giữa hai vợ chồng đã có sự thỏa thuận về các vấn đề như chia tài sản, quyền nuôi con và nghĩa vụ về cấp dưỡng,…

1.2. Đối với đơn phương ly hôn

Trong trường hợp này, đơn phương ly hôn sẽ được Tòa án giải quyết nếu đáp ứng các điều kiện sau:

• Vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình.
• Một trong hai người vi phạm nghĩa vụ của vợ, chồng, làm cho hôn nhân trở nên trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài như ngoại tình, không tôn trọng nhau,…
• Vợ, chồng bị Tòa án tuyên bố mất tích.
• Khi một người bị bệnh tâm thần, bệnh khác, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình.

2. Ly hôn cần chuẩn bị hồ sơ như thế nào?

Về cơ bản đối với trường hợp ly hôn thuận tình hay đơn phương ly hôn sẽ đều cần chuẩn bị những giấy tờ tương tự nhau, bao gồm:

• Đơn xin ly hôn.
• Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn (bản chính).
• Chứng minh nhân dân, căn cước công dân của hai vợ chồng (bản sao có chứng thực).
• Giấy khai sinh của con (nếu có con).
• Sổ hộ khẩu gia đình (bản sao chứng thực).
• Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu đối với tài sản chung (nếu có).

3. Thủ tục ly hôn gồm những gì?

Thủ tục ly hôn gồm những gì chắc hẳn là câu hỏi của nhiều cặp vợ chồng khi tiến hành ly hôn. Vì vậy, để thủ tục này diễn ra theo đúng quy định của pháp luật, sẽ bao gồm các bước như sau:

3.1. Đối với ly hôn thuận tình

Khi ly hôn đồng tình, các bên cần chú ý đến các quy trình cụ thể nhằm giải quyết vụ việc một cách thuận lợi:

• Bước 1: Thụ lý đơn. Trong thời gian này, vợ chồng cần chuẩn bị các loại tài liệu, hồ sơ như đã nêu trên và gửi đến Tòa án có thẩm quyền để giải quyết. Sau khi tiếp nhận đơn, nếu hợp lệ, Tòa án sẽ tiến hành thụ lý.
• Bước 2: Chuẩn bị xét đơn yêu cầu và mở phiên họp công khai để giải quyết. Ở giai đoạn này, Tòa sẽ xem xét các căn cứ để chấm dứt ly hôn thuận tình và thông báo nộp lệ phí tạm ứng. Sau khi vợ, chồng tạm ứng lệ phí thì Tòa sẽ mở phiên họp công khai để giải quyết.
• Bước 3: Ra quyết định công nhận thuận tình ly hôn. Sau khi hòa giải không thành, Tòa án sẽ quyết định công nhận ly hôn thông qua bản án hoặc quyết định của Tòa án.

3.2. Đối với ly hôn đơn phương

Đối với ly hôn đơn phương, đương sự cần chú ý đến các bước sau đây để có thể theo dõi quá trình cũng như kết quả xử lý:

• Bước 1: Thụ lý đơn ly hôn hay còn gọi là đơn khởi kiện. Theo đó, người muốn ly hôn phải chuẩn bị hồ sơ, giấy tờ, tài liệu chứng minh để đáp ứng điều kiện ly hôn đơn phương như đã nêu trên.
• Bước 2: Hòa giải. Sau khi nhận được đơn ly hôn đơn phương, Tòa sẽ xem xét và thụ lý nếu đảm bảo tính hợp lệ. Đồng thời yêu cầu người nộp đơn phải nộp án phí tạm ứng, sau đó sẽ tiến hành hòa giải. Nếu hòa giải thành, Tòa sẽ ra quyết định công nhận hòa giải. Nếu không thành, Tòa sẽ đưa vụ án ra xét xử.
• Bước 3: Mở phiên Tòa sơ thẩm. Sau khi xét xử không thành, Tòa sẽ mở phiên tòa sơ thẩm, ra bản án chấm dứt quan hệ hôn nhân giữa vợ và chồng.

4. Án phí ly hôn là bao nhiêu?

Theo Nghị quyết 325/2016/NQ 0- UBTVQH14, người làm đơn sẽ phải nộp mức án phí giải quyết ly hôn cụ thể như sau:

• Án phí cho một vụ việc không có tranh chấp tài sản sẽ là 300.000 đồng.
• Nếu có tranh chấp về tài sản, bên cạnh mức án phí 300.000 đồng, đương sự còn phải chịu án phí với phần tài sản có tranh chấp, được xác định dựa trên giá trị tài sản tranh chấp.

5. Nộp đơn ly hôn tại đâu?

Để vấn đề ly hôn được giải quyết, các bên phải nộp đúng Tòa án có thẩm quyền, cụ thể như sau:

• Đối với ly hôn thuận tình: Thẩm quyền giải quyết trong trường hợp này sẽ thuộc về Tòa án nhân dân cấp huyện, căn cứ theo Điều 35 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015. Theo đó, nếu hai vợ chồng thuận tình ly hôn thì có thể thỏa thuận đến Tòa án nơi vợ hoặc chồng cư trú để tiến hành làm thủ tục.
• Đối với ly hôn đơn phương: Thẩm quyền giải quyết sẽ thuộc về Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc có thẩm quyền về tranh chấp về hôn nhân gia đình, căn cứ theo Điều 39 của Bộ luật này. Tuy nhiên, cần lưu ý, vợ, chồng không được ủy quyền cho người khác để tham gia trong giai đoạn tố tụng, trừ trường hợp nhờ nộp đơn, nộp án phí.