Cuộc sống sau ly hôn của phụ nữ, họ có những quyền gì?

Cuộc sống sau ly hôn của phụ nữ không chỉ là một chặng đường khác biệt, mà còn là hành trình đầy thách thức và cơ hội mới, đặc biệt với phụ nữ. Khi bước chân ra khỏi cuộc hôn nhân, họ thường phải đối mặt với những thay đổi lớn về cảm xúc, tâm lý và đôi khi là kinh tế. Tuy nhiên, đằng sau những khó khăn ẩn chứa là những cơ hội để phát triển, tự do và tìm kiếm hạnh phúc theo cách mới. Bài viết này sẽ đưa bạn khám phá sâu hơn về quyền của phụ nữ sau ly hôn của phụ nữ theo quy định pháp luật.

Luật Hôn nhân và Gia đình (Luật HN&GĐ) năm 2014 đóng vai trò quan trọng như một bộ luật cơ bản của Việt Nam, hướng dẫn và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của tất cả các thành viên trong gia đình, trong đó có những quyền của phụ nữ, bất kể trong tình trạng hôn nhân hay cuộc sống sau ly hôn. 

Trong quá trình ly hôn, luật này đặt ra những quy định quan trọng liên quan đến quan hệ nhân thân và quản lý tài sản chung giữa vợ và chồng, cũng như các quyền liên quan đến cấp dưỡng, quyền nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục con cái. Những điều này được thiết lập với mục tiêu cụ thể, đó là bảo đảm rằng những quyền lợi của phụ nữ sau ly hôn được thực hiện đầy đủ và công bằng trong thực tế hành vi pháp lý.

1. Quyền nuôi con

Theo khoản 2 và khoản 3, Điều 81, Luật HN&GĐ năm 2014 của Việt Nam quy định về việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn sau khi ly hôn như sau:

“2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.

3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.”

Quy định trên rõ ràng thể hiện sự ưu tiên về quyền nuôi con đối với người mẹ trong trường hợp ly hôn, đồng thời khẳng định vai trò quan trọng của họ trong việc chăm sóc và giáo dục con cái. Những quy định này được xây dựng với mục đích đảm bảo thiên chức làm mẹ của phụ nữ được tôn trọng và bảo vệ, đặc biệt là trong giai đoạn nhạy cảm của cuộc đời sau khi ly hôn.

2. Quyền thăm con sau ly hôn

Mặc dù phụ nữ thường được ưu tiên nuôi con nhưng Tòa án sẽ chủ động giải quyết có quyết định trao quyền nuôi con cho người phụ nữ hay không sau khi xem xét đầy đủ các điều kiện của họ về vật chất và tinh thần.

Có điều này là do ngoài vấn đề về thiên chức làm mẹ, quyết định về việc nuôi dưỡng một đứa trẻ còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như tình hình kinh tế, tinh thần và môi trường xã hội, nhằm đảm bảo sự phát triển tốt nhất cho một đứa trẻ sau khi bố mẹ chúng ly hôn. Trên thế giới, không chỉ ở Việt Nam, có nhiều trường hợp khi ly hôn mà Tòa án quyết định việc nuôi con thuộc về phía người chồng thay vì người vợ.

Trong tình huống này, người vợ vẫn được đảm bảo quyền được thăm nom con sau khi ly hôn. Cụ thể, theo Điều 82 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 ở Việt Nam, khoản 3 quy định: “Sau khi ly hôn, người không trực tiếp nuôi con có quyền, nghĩa vụ thăm nom con mà không ai được cản trở.”

Quy định này không chỉ giữ vững quyền lợi của người phụ nữ mà còn đảm bảo quyền lợi và quan tâm đối với người con, tạo điều kiện cho sự tăng trưởng và phát triển của con cái.

3. Quyền yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con sau ly hôn

Quyền yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn không chỉ liên quan đến việc nuôi và thăm nom con chung, mà còn được quy định rõ trong pháp luật nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.

Theo quy định cụ thể của Điều 84 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, sau khi ly hôn, “Trong trường hợp có yêu cầu của cha, mẹ hoặc cá nhân, tổ chức được quy định tại khoản 5 Điều này, Tòa án có thể quyết định việc thay đổi người trực tiếp nuôi con.” 

Quyền này áp dụng cho cả vợ và chồng, tuy nhiên, có ý nghĩa quan trọng đặc biệt đối với người phụ nữ. Điều đó cho phép họ yêu cầu Tòa án xem xét và quyết định về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn. Quyền lợi này giúp người phụ nữ có cơ hội được chăm sóc con của mình trong trường hợp trước đó họ không đủ điều kiện để tự mình nuôi dưỡng, chăm sóc con hoặc người chồng không còn đủ điều kiện nuôi con tại thời điểm người phụ nữ yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con sau ly hôn.

4. Quyền lưu cư

Quyền lưu cư (ở lại nơi đã từng cư trú) là một khía cạnh quan trọng trong quá trình xử lý hậu quả của việc ly hôn. Khi hôn nhân vẫn tồn tại, việc chung sống dưới một mái nhà của vợ chồng và con cái là điều phổ biến. Tuy nhiên, khi đối mặt với sự chấm dứt của mối quan hệ, cần phải quyết định rõ ràng về việc ai sẽ tiếp tục sinh sống trong ngôi nhà đã từng thuộc sở hữu chung.

Theo Điều 63 của Luật HNGĐ 2014 quy định: “Nhà ở thuộc sở hữu riêng của vợ, chồng đã đưa vào sử dụng chung thì khi ly hôn vẫn thuộc sở hữu riêng của người đó. Trong trường hợp vợ hoặc chồng có khó khăn về chỗ ở, họ được quyền lưu cư trong thời hạn 06 tháng kể từ ngày quan hệ hôn nhân chấm dứt, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.”

Quy định này không chỉ giúp phụ nữ thoát khỏi áp đặt của truyền thống phong kiến mà còn tạo điều kiện cho họ tự chủ và chuẩn bị cho cuộc sống độc lập sau ly hôn.

Cuộc sống sau ly hôn của phụ nữ không chỉ đối mặt với những thách thức riêng về tình cảm và kinh tế mà còn là hành trình tìm kiếm quyền lợi và tự chủ. Để hỗ trợ phụ nữ vượt qua những khó khăn pháp lý trong quá trình này, dịch vụ tư vấn pháp luật quyền của phụ nữ của Phan Law Vietnam là nguồn đáng tin cậy nhất nhé!