Quy định pháp luật về chế độ tài sản của vợ chồng mới nhất 2024

Chế độ tài sản của vợ chồng là một trong những vấn đề quan trọng trong hôn nhân và gia đình, đặc biệt khi luật pháp liên tục cập nhật để phù hợp với thực tế xã hội. Bài viết “Quy định pháp luật về chế độ tài sản của vợ chồng mới nhất 2024” sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về các quy định pháp luật mới nhất liên quan đến việc quản lý, phân chia và bảo vệ tài sản chung cũng như tài sản riêng của vợ chồng. Qua đó, giúp bạn hiểu rõ hơn về quyền lợi và nghĩa vụ của mình trong quan hệ hôn nhân, từ đó đưa ra các quyết định đúng đắn để bảo vệ quyền lợi cá nhân và gia đình. Việc nắm vững các quy định này không chỉ giúp đảm bảo sự công bằng mà còn góp phần tạo nên một cuộc sống hôn nhân ổn định và hạnh phúc.

1. Chế độ tài sản của vợ chồng là gì?

Chế độ tài sản của vợ chồng là một nội dung quan trọng được quy định chi tiết trong Luật Hôn nhân và gia đình. Mặc dù Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 chưa đưa ra định nghĩa cụ thể về “chế độ tài sản của vợ chồng” nhưng các quy định hiện hành cung cấp hướng dẫn rõ ràng về căn cứ xác lập tài sản cũng như quyền và nghĩa vụ của vợ chồng đối với tài sản chung và tài sản riêng. Đặc biệt, luật này lần đầu tiên cho phép các cặp vợ chồng lựa chọn giữa hai loại chế độ tài sản: chế độ tài sản theo luật định và chế độ tài sản theo thỏa thuận. Điều này mang lại sự linh hoạt và quyền tự chủ cao hơn cho các cặp đôi trong việc quản lý tài sản của mình, đồng thời đảm bảo rằng các quyền lợi và nghĩa vụ được bảo vệ một cách công bằng và minh bạch.

2. Chế độ tài sản theo thỏa thuận

Chế độ tài sản của vợ chồng có thể được thiết lập theo hai phương thức: theo luật định hoặc theo thỏa thuận. Nếu vợ chồng lựa chọn chế độ tài sản theo thỏa thuận, các điều khoản về tài sản, quyền và nghĩa vụ sẽ được xác lập dựa trên thỏa thuận giữa hai bên. 

Theo Điều 47 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, thỏa thuận này phải được lập trước khi kết hôn và phải được thực hiện bằng văn bản có công chứng hoặc chứng thực. Chế độ tài sản của vợ chồng theo thỏa thuận sẽ có hiệu lực từ ngày đăng ký kết hôn.

Trong chế độ tài sản của vợ chồng theo thỏa thuận, chủ thể xác lập văn bản này là hai người dự định kết hôn. Mặc dù Luật Hôn nhân và gia đình không quy định cụ thể điều kiện cho người lập văn bản thỏa thuận này, nhưng xét theo mục đích của văn bản là để xác lập chế độ tài sản của vợ chồng sau khi kết hôn, người lập văn bản cần đáp ứng các điều kiện kết hôn theo quy định tại Điều 8 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014. Các điều kiện này bao gồm: 

• Hai bên tham gia phải là nam và nữ,
• Cả hai bên tự nguyện quyết định,
• Không bị mất năng lực hành vi dân sự,
• Không thuộc các trường hợp cấm kết hôn như kết hôn giả tạo, tảo hôn, cưỡng ép hoặc lừa dối kết hôn và các quan hệ huyết thống cấm kết hôn. Điều này nhằm đảm bảo rằng việc xác lập chế độ tài sản của vợ chồng được thực hiện một cách hợp pháp và phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành.

Một câu hỏi đặt ra là trường hợp người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi và người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự thì có được xác lập văn bản thỏa thuận chế độ tài sản của vợ chồng không? Căn cứ Điều 23 Bộ luật Dân sự năm 2015, đối tượng này vẫn được quyền tự mình xác lập thỏa thuận chế độ tài sản của vợ chồng hoặc thông qua người giám hộ là người đại diện theo pháp luật của họ, nếu  Quyết định của Tòa án có quy định về quyền và nghĩa vụ của người giám hộ của người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi. 

Còn đối với người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, Tòa án sẽ chỉ định người đại diện theo pháp luật cho người đó và xác định phạm vi đại diện của họ. Các giao dịch dân sự liên quan đến tài sản của người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự phải có sự đồng ý của người đại diện theo pháp luật, ngoại trừ những giao dịch nhằm đáp ứng nhu cầu sinh hoạt hàng ngày hoặc các trường hợp khác mà pháp luật có quy định riêng. Điều này đảm bảo rằng quyền lợi của người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự được bảo vệ và các giao dịch được thực hiện một cách hợp pháp và minh bạch.

Như vậy cần lưu ý trường hợp người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi có thể tự mình xác lập thỏa thuận về tài sản vợ chồng, nhưng người bị hạn chế năng  lực hành vi dân sự thì phải thông qua người đại diện theo pháp luật của họ được Tòa án chỉ định. 

3. Chế độ tài sản theo luật định

Khi áp dụng chế độ tài sản theo luật định, việc xác lập tài sản, quyền và nghĩa vụ của vợ chồng đối với tài sản được thực hiện theo các quy định của pháp luật hiện hành. 

Chế độ tài sản của vợ chồng theo luật định quy định rõ ràng việc xác lập tài sản, quyền và nghĩa vụ của vợ chồng đối với tài sản chung và tài sản riêng. Khi áp dụng chế độ tài sản này, các quy định pháp luật hiện hành sẽ chi phối việc quản lý và phân chia tài sản của vợ chồng. Cụ thể, tài sản chung bao gồm những tài sản được tạo lập trong thời kỳ hôn nhân và cả hai vợ chồng cùng có quyền sở hữu, quản lý và sử dụng. Trong khi đó, tài sản riêng là những tài sản mà mỗi bên đã có trước khi kết hôn hoặc được tặng cho, thừa kế riêng trong thời kỳ hôn nhân. Chế độ tài sản theo luật định giúp đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong việc phân chia tài sản khi xảy ra tranh chấp hoặc ly hôn, đồng thời bảo vệ quyền lợi hợp pháp của cả hai bên trong quan hệ hôn nhân.

Quy định pháp luật về chế độ tài sản của vợ chồng mới nhất năm 2024 đã mang lại nhiều thay đổi quan trọng, giúp bảo vệ quyền lợi và nghĩa vụ của cả hai bên trong hôn nhân. Để hiểu rõ hơn và áp dụng hiệu quả các quy định này, việc tìm kiếm tư vấn pháp lý từ các chuyên gia là vô cùng cần thiết. Dịch vụ tư vấn chế độ tài sản của vợ chồng do Luật sư ly hôn nhanh cung cấp sẽ giúp bạn giải quyết mọi thắc mắc, đảm bảo quyền lợi hợp pháp và đưa ra các giải pháp tối ưu trong quản lý tài sản hôn nhân. Hãy liên hệ với các luật sư chuyên nghiệp để nhận được sự hỗ trợ kịp thời và chính xác nhất nhé.