Tìm hiểu quy định pháp luật về giành quyền nuôi con khi ly hôn
Mục lục
1. Luật giành quyền nuôi con khi ly hôn
Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn giữ các quyền và nghĩa vụ chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục con cái. Bao gồm:
- Con cái chưa thành niên,
- Con cái đã thành niên nhưng mất năng lực hành vi dân sự,
- Và con cái không có khả năng lao động cũng như không có tài sản để tự cung cấp cho mình.
Theo Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, các quy định cụ thể về quyền nuôi con sau ly hôn được đặt ra để đảm bảo rằng mặc dù mối quan hệ vợ chồng đã kết thúc. Nhưng trách nhiệm của các bậc cha mẹ đối với con cái vẫn tiếp tục được thực hiện đầy đủ.
1.1. Giành quyền nuôi con khi ly hôn trong trường hợp con dưới 3 tuổi
Đối với con dưới 36 tháng tuổi, luật quy định rằng mẹ là người nuôi con trực tiếp, trừ khi:
- Người mẹ không đáp ứng được các điều kiện cần thiết để trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục con.
- Hoặc có thỏa thuận khác giữa cha và mẹ mà thỏa thuận đó phải đảm bảo lợi ích tốt nhất cho con.
Nếu người cha có thể chứng minh rằng người mẹ không đủ điều kiện để nuôi con, Tòa án có thể quyết định giao quyền nuôi con cho người cha.
1.2. Quyền nuôi con trên 3 tuổi
Đối với trẻ từ 36 tháng tuổi trở lên, các bậc cha mẹ cần đạt được thỏa thuận về người sẽ chăm sóc trẻ trực tiếp cũng như các quyền và nghĩa vụ sau ly hôn. Nếu không đạt được thỏa thuận, Tòa án sẽ can thiệp và quyết định dựa trên các nguyên tắc sau:
- Quyết định sẽ được căn cứ vào lợi ích tốt nhất cho con, xét đến các yếu tố như điều kiện kinh tế, chỗ ở, khả năng dành thời gian chăm sóc con của mỗi bên.
- Tòa án cũng sẽ xem xét ý kiến của trẻ từ 7 tuổi trở lên khi quyết định.
Giành quyền nuôi con khi ly hôn trong trường hợp cả cha và mẹ đều không đủ điều kiện để chăm sóc trực tiếp, Tòa án sẽ quyết định giao con cho người giám hộ. Người giám hộ có thể được xác định theo thứ tự ưu tiên sau:
- Anh cả hoặc chị cả, nếu họ không đủ điều kiện thì anh hoặc chị ruột tiếp theo sẽ là người giám hộ, trừ khi có thỏa thuận khác về người giám hộ khác.
- Nếu không có anh chị ruột thì ông bà nội hoặc ông bà ngoại có thể là người giám hộ, hoặc họ có thể thỏa thuận cử một hoặc một số người trong số họ làm người giám hộ.
- Giành quyền nuôi con khi ly hôn trong trường hợp không có người giám hộ như đã nêu, bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột hoặc dì ruột sẽ là người giám hộ.
Nếu không có người giám hộ tự nhiên, UBND cấp xã nơi trẻ cư trú sẽ có trách nhiệm cử người giám hộ. Trường hợp xảy ra tranh chấp về việc chọn người giám hộ, Tòa án sẽ đưa ra quyết định cuối cùng. Đối với trẻ từ 6 tuổi trở lên, ý kiến của trẻ cũng sẽ được xem xét trong việc chọn người giám hộ.
Căn cứ pháp lý bao gồm Điều 81 và 84 của Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, cùng với Điều 52 và Khoản 1 Điều 54 của Bộ Luật Dân sự 2015.
2. Điều kiện giành quyền nuôi con khi ly hôn theo luật định
Theo quy định, cha mẹ sau khi ly hôn cần đáp ứng các điều kiện sau để có thể giành quyền nuôi con:
- Cha mẹ cần đạt được thỏa thuận về người sẽ trực tiếp nuôi con cũng như các quyền và nghĩa vụ của mỗi bên sau khi ly hôn liên quan đến con cái.
- Nếu không thể thỏa thuận, cha mẹ phải chứng minh rằng điều kiện của họ có thể đảm bảo quyền lợi toàn diện của con cả về vật chất lẫn tinh thần.
- Đặc biệt, lưu ý rằng trường hợp con dưới 36 tháng tuổi thì mẹ là người trực tiếp nuôi, trừ khi có điều kiện đặc biệt. Đối với trẻ từ 7 tuổi trở lên, ý nguyện của trẻ trong việc chọn người nuôi dưỡng cũng sẽ được xem xét.
Giành quyền nuôi con khi ly hôn là một quá trình phức tạp đòi hỏi sự hiểu biết về pháp luật và một trái tim yêu thương con cái. Hãy nhớ rằng mục tiêu cuối cùng là đảm bảo một tương lai tốt đẹp và ổn định cho trẻ, dù bất kỳ quyết định nào được đưa ra.