Luật chia tài sản thừa kế – những vấn đề cần nắm rõ

Trong cuộc sống hàng ngày, khi một người thân yêu qua đời, quá trình thừa kế thường xuyên trở thành một hành trình pháp lý phức tạp. Việc chia tài sản không chỉ đơn thuần là vấn đề của số lượng và giá trị của các tài sản, mà còn liên quan đến quyền lợi và nghĩa vụ của từng người thừa kế. Những tình huống như không có di chúc, di chúc không hợp pháp,…đều đặt ra những thách thức riêng biệt. Bài viết này sẽ đồng hành cùng bạn để nắm bắt những khía cạnh quan trọng của luật chia tài sản thừa kế.

1. Các hình thức chia tài sản thừa kế

Theo luật chia tài sản thừa kế, có hai hình thức chia tài sản thừa kế hợp pháp là chia tài sản thừa kế theo di chúc và chia tài sản thừa kế theo pháp luật. Để hiểu rõ hơn các quy định pháp luật về các hình thức thừa kế này cụ thể thế nào, hãy tiếp tục theo dõi.

2. Luật chia tài sản thừa kế theo di chúc

Điều 624 của Bộ luật Dân sự 2015 quy định “Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.”

Như vậy, di chúc là một biểu hiện tường minh về ý chí của cá nhân trong việc chuyển nhượng tài sản sau khi qua đời. Theo quy định của Điều 626, người lập di chúc được phép quyết định và thậm chí truất quyền hưởng di sản của những người thừa kế, cũng như phân chia di sản cho từng người thừa kế theo ý muốn cá nhân.

Di chúc sẽ được thực thi mà không có sự can thiệp của những người thừa kế khác, ngoại trừ các trường hợp ngoại lệ sau:

• Có người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc theo quy định tại khoản 1 của Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015, bao gồm con chưa thành niên hoặc đã thành niên nhưng không có khả năng lao động, cha mẹ, vợ chồng.
• Có người thừa kế từ chối nhận di sản thừa kế trong trường hợp mà họ không mong muốn hoặc không có khả năng nhận di sản.

3. Luật chia tài sản thừa kế theo pháp luật

Luật chia tài sản thừa kế theo pháp luật được quy định như sau:

3.1. Các trường hợp chia tài sản thừa kế theo pháp luật

Theo quy định tại Điều 650 Bộ luật Dân sự 2015, việc chia thừa kế theo quy định pháp luật được thực hiện trong các tình huống sau đây:

• Trường hợp không có bản di chúc;
• Trường hợp di chúc bị coi là không hợp pháp;
• Trường hợp những người được chỉ định làm thừa kế theo di chúc đã qua đời hoặc chết cùng lúc với người lập di chúc; cơ quan hoặc tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại tại thời điểm mở thừa kế;
• Trường hợp những người được chỉ định làm thừa kế theo di chúc, nhưng không có quyền lợi đối với di sản hoặc từ chối nhận di sản.

Ngoài ra, theo quy định tại khoản 2 của Điều 650 trong Bộ luật Dân sự 2015, trong quá trình chia thừa kế theo di chúc, vẫn có thể áp dụng chia thừa kế theo quy định pháp luật trong những tình huống sau đây:

• Phần di sản không được quyết định trong di chúc;
• Phần di sản có liên quan đến phần của di chúc không có hiệu lực pháp lý;
• Phần di sản có liên quan đến người được thừa kế theo di chúc, nhưng họ không có quyền lợi đối với di sản, từ chối nhận di sản, qua đời hoặc chết cùng lúc với người lập di chúc;
• Liên quan đến cơ quan hoặc tổ chức được hưởng di sản theo di chúc, nhưng không còn tồn tại tại thời điểm mở thừa kế.

3.2. Chia thừa kế theo pháp luật là gì?

Theo Điều 649 Bộ luật Dân sự 2015, thừa kế theo pháp luật là thừa kế theo hàng thừa kế, điều kiện và trình tự thừa kế theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015.

Theo quy định tại Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015, việc phân chia tài sản, quyền và nghĩa vụ của người đã mất để lại sẽ diễn ra như sau:

• Các người thừa kế ở cùng một hàng đều có quyền được hưởng phần di sản bằng nhau.
• Những người ở hàng thừa kế sau chỉ có quyền thừa kế khi không còn ai trong hàng thừa kế trước đó sống, không có ai có quyền lợi đối với di sản, bị mất quyền thừa kế hoặc từ chối nhận di sản.
• Trong trường hợp con của người để lại di sản qua đời trước hoặc cùng lúc với người để lại di sản, cháu sẽ được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu đã được phân chia nếu họ còn sống. Nếu cháu cũng qua đời trước hoặc cùng lúc với người để lại di sản, chắt sẽ được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt đã được phân chia nếu họ còn sống.

4. Phan Law Vietnam tư vấn luật chia tài sản thừa kế

Phan Law Vietnam là một tổ chức tư vấn pháp lý hàng đầu tại Việt Nam, nổi bật với dịch vụ chuyên sâu về lĩnh vực chia tài sản thừa kế. Với đội ngũ luật sư có kinh nghiệm và am hiểu sâu sắc về quy định pháp luật, Phan Law Vietnam cam kết mang đến giải pháp pháp lý chính xác và hiệu quả cho khách hàng.

Chuyên gia pháp lý tại Phan Law Vietnam không chỉ hỗ trợ Khách hàng với quy trình pháp lý chia tài sản theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015 mà còn đồng hành cùng bạn trong việc hiểu rõ quyền lợi và trách nhiệm của mình. Luật sư sẽ đảm bảo rằng quá trình chia tài sản thừa kế diễn ra công bằng và hợp pháp, đồng thời giúp Khách hàng giải quyết mọi tranh chấp một cách minh bạch và hiệu quả nhất.