LY HÔN CÓ YẾU TỐ NƯỚC NGOÀI
Khi mục đích hôn nhân không đạt, các bên có thể yêu cầu Tòa án xem xét việc ly hôn để chấm dứt quan hệ vợ chồng. Trong đó, ly hôn có yếu tố nước ngoài đòi hỏi những yêu cầu những thủ tục rườm rà hơn mà chúng ta cần phải đặc biệt lưu ý.
Cuộc sống càng phát triển, vì nhiều lý do khác nhau dẫn đến mâu thuẫn trong đời sống vợ chồng, đặc biệt trong hôn nhân giữa người Việt Nam với người nước ngoài khi quan điểm sống, văn hóa,… khác xa nhau. Khi mục đích hôn nhân không đạt, các bên có quyền yêu cầu Tòa án xem xét cho ly hôn để chấm dứt quan hệ hôn nhân giữa vợ chồng. Thủ tục ly hôn có yếu tố nước ngoài được pháp luật Việt Nam quy định tại Luật Tố tụng Dân sự, Luật Hôn nhân gia đình cũng như các văn bản hướng dẫn thi hành.
Mục lục
Thế nào được xem là ly hôn có yếu tố nước ngoài?
Thuật ngữ “ly hôn có yếu tố nước ngoài” được nhiều người biết đến, có thể hiểu nôm na là việc ly hôn giữa người Việt Nam và người nước ngoài hoặc giữa người nước ngoài đang thường trú tại Việt Nam. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể biết được “yếu tố nước ngoài” bao gồm những yếu tố gì. Theo Điều 7 Nghị quyết 03/2012/NQ-HĐTP, đương sự nước ngoài bao gồm:
- Đương sự là người nước ngoài không định cư, làm ăn, học tập, công tác ở Việt Nam có mặt hoặc không có mặt tại Việt Nam vào thời điểm Tòa án thụ lý vụ việc dân sự;
- Đương sự là người Việt Nam định cư, làm ăn, học tập, công tác ở nước ngoài có mặt hoặc không có mặt tại Việt Nam vào thời điểm Tòa án thụ lý vụ việc dân sự;
- Đương sự là người nước ngoài định cư, làm ăn, học tập, công tác ở Việt Nam nhưng không có mặt tại Việt Nam vào thời điểm Tòa án thụ lý vụ việc dân sự;
- Đương sự là người Việt Nam định cư, làm ăn, học tập, công tác ở Việt Nam nhưng không có mặt tại Việt Nam vào thời điểm Tòa án thụ lý vụ việc dân sự;
- Cơ quan, tổ chức không phân biệt là cơ quan, tổ chức nước ngoài hay cơ quan, tổ chức Việt Nam mà không có trụ sở, chi nhánh, văn phòng đại diện tại Việt Nam vào thời điểm Tòa án thụ lý vụ việc dân sự.
Tuy ly hôn có yếu tố nước ngoài có vài điểm khác so với hình thức ly hôn thông thường khác, tuy nhiên, theo Pháp luật Việt Nam, trong tất cả trường hợp người chồng không có quyền yêu cầu ly hôn trong trường hợp vợ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi theo quy định tại khoản 3 Điều 51 Luật Hôn nhân gia đình 2014.
Cơ quan có thẩm quyền giải quyết ly hôn có yếu tố nước ngoài
Về cơ quan có thẩm quyền giải quyết việc ly hôn có yếu tố nước ngoài, theo Điều 469 và 470 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định, khi một bên nguyên đơn hoặc bị đơn là công dân Việt Nam thì Tòa án Việt Nam hoàn toàn có thẩm quyền giải quyết. Vì là vụ việc ly hôn có yếu tố nước ngoài nên Tòa án nhân dân cấp tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương sẽ thực hiện.
Trong trường hợp đặc biệt, được quy định tại Khoản 4 Điều 35 Bộ Luật tố tụng dân sự 2015, nếu việc ly hôn diễn ra với công dân Việt Nam cư trú ở khu vực biên giới với công dân nước láng giềng cùng cư trú ở khu vực biên giới với Việt Nam thì tòa án nhân dân cấp huyện có thẩm quyền.
Nguyên đơn phải nộp hồ sơ tại Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc. Trong trường hợp nếu bị đơn không có nơi cư trú, làm việc ở Việt Nam hoặc nguyên đơn không biết nơi cư trú, làm việc của bị đơn thì nguyên đơn có quyền lựa chọn Tòa án giải quyết (theo quy định tại Điều 40 Bộ Luật tố tụng dân sự 2015).
Thời gian giải quyết ly hôn có yếu tố nước ngoài:
Theo như Pháp luật Việt Nam, thời hạn chuẩn bị xét xử vụ án ly hôn tối đa là 04 tháng, nếu vụ án có tính chất phức tạp hoặc có trở ngại khách quan thì không được gia hạn quá 02 tháng. Trên thực tế, thời gian giải quyết ly hôn có yếu tố nước ngoài có thể kéo dài hơn nếu như một trong hai bên vắng mặt hoặc có tranh chấp.
Lệ phí thực hiện thủ tục ly hôn có yếu tố nước ngoài
Án phí sơ thẩm của thủ tục ly hôn có yếu tố nước ngoài là 200.000 đồng. Do đây là thủ tục ly hôn có yếu tố nước ngoài, vì vậy trong trường hợp cần sự hỗ trợ thực hiện một số hoạt động có liên quan ở nước ngoài, Tòa án Việt Nam phải thực hiện ủy thác tư pháp. Từ đó phát sinh thêm chi phí ủy thác 05 – 07 triệu đồng.
Hồ sơ thực hiện ly hôn có yếu tố nước ngoài
- Đơn yêu cầu (theo mẫu);
- Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn;
- CMND/hộ chiếu và hộ khẩu của vợ và chồng;
- Giấy khai sinh của các con (nếu có);
- Chứng cứ chứng minh tài sản chung.
Các bước thực hiện thủ tục ly hôn có yếu tố nước ngoài
Bước 1: Nộp hồ sơ hợp lệ về việc xin ly hôn tại Tòa án có thẩm quyền.
Bước 2: Trong thời hạn khoảng 7 – 15 ngày, Tòa án kiểm tra đơn. Nếu đầy đủ và hợp lệ thì Tòa án sẽ gửi thông báo tạm ứng án phí.
Bước 3: Nộp tiền tạm ứng án phí dân sự tại Chi cục thi hành án dân sự có thẩm quyền và nộp biên lai tạm ứng án phí cho Tòa án.
Bước 4: Tòa án mở phiên hòa giải và tiến hành theo quy định Pháp luật (tùy thuộc vào mỗi trường hợp khác nhau).
Ly hôn có yếu tố nước ngoài là một vụ án khó nếu như chúng ta không chuẩn bị kỹ lưỡng sẽ tốn rất nhiều thời gian và công sức. Mỗi trường hợp khác nhau sẽ có cách giải quyết không giống nhau. Vì thế, tìm đến một chuyên gia am hiểu những kiến thức về Pháp luật để nhận lời khuyên hữu ích là việc rất cần thiết và nên thực hiện.