Quyền kết hôn của người tâm thần

Người tâm thần có được kết hôn, đây là câu hỏi nhận được khá nhiều người quan tâm. Theo quy định của pháp luật hôn nhân và gia đình, người bị mất năng lực hành vi dân sự không đủ điều kiện kết hôn. Tuy nhiên, một người tâm thần theo cách gọi thông thường có bị coi là mất năng lực hành vi dân sự và không đủ điều kiện kết hôn hay không?
Hồ sơ đề nghị thực hiện kỹ thuật mang thai hộ như thế nào?
Hạn chế bạo lực gia đình
Ba bước đơn giản để đăng ký kết hôn với người Việt Kiều

Quyền kết hôn của người tâm thần

Có hay không quyền kết hôn của người tâm thần?

Theo quy định, một người chỉ bị coi là mất năng lực hành vi dân sự khi có quyết định của Tòa án tuyên người đó mất năng lực hành vi dân sự theo quy định của Bộ luật Dân sự. Do đó, trường hợp một người tuy mắc bệnh tâm thần hoặc bệnh khác khác dẫn tới không nhận thức, điều khiển được hành vi nhưng do không (hoặc chưa) có quyết định của Tòa án thì vẫn được xác định là không bị mất năng lực hành vi dân sự. Nếu người đó đáp ứng đầy đủ điều kiện kết hôn theo khoản 1 Điều 8 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 như độ tuổi… thì vẫn đủ điều kiện để kết hôn.

Điều gì xảy ra khi người tâm thần được quyền đăng ký kết hôn?

Quy định một người chỉ bị coi là mất năng lực hành vi dân sự khi có quyết định của Tòa án và không được kết hôn đã dẫn đến nhiều hậu quả pháp lý khác nhau. Thực tế cho thấy, nhiều vụ việc Tòa án thụ lý giải quyết theo yêu cầu cơ quan có thẩm quyền về hủy việc kết hôn trái pháp luật  do vi phạm điểm c khoản 1 Điều 8 Luật Hôn nhân và gia đình nhưng bản thân đương sự, gia đình  đương sự đã phản đối và UBND nơi cấp giấy chứng nhận đăng ký kết hôn cũng đã không đồng tình với quyết định của Tòa án vì cho rằng, việc đăng ký kết hôn trong trường hợp này là đúng luật.
Và cũng  phải thấy rằng,  không có trường nào hợp cha, mẹ của người bị bệnh tâm thần lại yêu cầu Tòa án tuyên bố con mình bị mất năng lực hành vi dân sự để không được quyền kết hôn hay bị hạn chế nhiều quyền dân sự khác. Do đó, nhiều ý kiến cho rằng đây chính là điều bất cập của quy định hiện hành về cấm kết hôn đối với người mất năng lực hành vi dân sự
Như vậy, những người bị bệnh tâm thần hoặc những bệnh khác không làm chủ được hành vi của mình vẫn có quyền kết hôn và Ủy ban nhân dân không được từ chối cấp Giấy chứng nhận kết hôn nếu người này chưa bị Tòa án tuyên mất năng lực hành vi dân sự. Pháp luật Hôn nhân và gia đình cần có những hướng dẫn cụ thể trường hợp này tránh những hậu quả xấu trong hôn nhân (bạo lực gia đình…) như cần quy định việc kiểm tra sức khỏe và có giấy chứng nhận sức khỏe của cơ quan y tế có thẩm quyền trước khi kết hôn hoặc khi thấy một trong hai bên nam nữ có biểu hiện không bình thường thì cán bộ hộ tịch cần yêu cầu họ xuất trình giấy chứng nhận sức khỏe của cơ quan y tế có thẩm quyền…