Nuôi con nuôi giữa Việt Nam và Hoa Kỳ (Mỹ)

Nhiều công dân Hoa Kỳ có nguyện vọng nhận nuôi trẻ em Việt Nam làm con nuôi để chăm sóc, nuôi dưỡng. Tuy nhiên, việc nhận nuôi con giữa Việt Nam và Hoa Kỳ đã không được tiếp tục thực hiện sau khi Hiệp Định nuôi con nuôi giữa Việt Nam và Hoa Kỳ hết hiệu lực vào năm 2008.

Giao cấu với trẻ em từ đủ 13 tuổi dưới 16 tuổi
Những điều người lao động nên biết về bảo hiểm xã hội
Quy định của pháp luật về hiệu lực của di chúc

Trong năm nay, Việt Nam và Hoa Kỳ đang có nhiều hoạt động để nối lại việc nhận nuôi con giữa hai nước sau khi Việt Nam chính thức trở thành thành viên của Công ước Lahay. Chính vì lẽ này, hiện các công dân Hoa Kỳ đang có nhu cầu tìm hiểu các quy định pháp luật Việt Nam về nhận nuôi công dân Việt Nam. Để bảo đảm quyền lợi cho trẻ em, pháp luật Việt Nam đã quy định đều kiện người nhận nuôi, người được nhận nuôi và trình tự thủ tục nhận nuôi một cách nghiêm ngặt, kỹ lưỡng.

Điều kiện người nhận nuôi:

Công dân Hoa Kỳ cần phải có đủ các điều kiện nhận nuôi con nuôi theo pháp luật Hoa Kỳ và pháp luật Việt Nam. Theo Điều 14 Luật nuôi con nuôi 2010, công dân Hoa Kỳ phải có năng lực hành vi dân sự đầy đủ; hơn con nuôi từ 20 tuổi trở lên; có điều kiện về sức khỏe, kinh tế, chỗ ở bảo đảm việc chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con nuôi; có tư cách đạo đức tốt và không đang bị hạn chế một số quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên, đang chấp hành quyết định xử lý hành chính tại cơ sở giáo dục, cơ sở chữa bệnh, đang chấp hành hình phạt tù hoặc chưa được xóa án tích về một trong các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của người khác; ngược đãi hoặc hành hạ ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con, cháu, người có công nuôi dưỡng mình; dụ dỗ, ép buộc hoặc chứa chấp người chưa thanh niên vi phạm pháp luật; mua bán, đánh tráo, chiếm đoạt trẻ em.

Nuôi con nuôi giữa Việt Nam và Hoa Kỳ (Mỹ)

Trong trường hợp cha dượng nhận con riêng của vợ, mẹ kế nhận con riêng của chồng làm con nuôi hoặc cô, cậu, dì, chú, bác ruột nhận cháu làm con nuôi (đây là trường hợp nuôi con nuôi đích danh) thì không cần điều kiện về độ tuổi và sức khỏe, kinh tế, chỗ làm việc. Việc quy định như trên nhằm đảm bảo người nhận nuôi có đủ điều kiện về nhân thân và tài chính để chăm sóc và nuôi dưỡng trẻ em và ưu tiên cho người nhận nuôi có quan hệ huyết thống với trẻ em.

Điều kiện người được nhận nuôi:

Theo quy định Điều 8 Luật nuôi con nuôi 2010, trẻ em dưới 16 tuổi được công dân Hoa Kỳ nhận nuôi mặc dù không có bất kỳ quan hệ huyết thống, còn đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi chỉ được công dân Hoa Kỳ nhận nuôi khi công dân Hoa Kỳ là cha dượng, mẹ kế, cô, cậu, dì, chú, bác ruột. Quy định như trên nhằm tạo nhiều cơ hội cho trẻ em mồ côi được sống trong môi trường gia đình hạnh phúc. Nhưng pháp luật Việt Nam cũng muốn hạn chế nhận nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài bởi lẽ Nhà nước Việt Nam khó có thể bảo vệ quyền và lợi ích cho trẻ em khi sinh sống ở nước ngoài.

Về trình tự thủ tục nhận nuôi con nuôi:

Được quy định tại Điều 31, 36 và 37 Luật nuôi con nuôi 2010, công dân Hoa Kỳ cần chuẩn bị các giấy tờ để chứng minh mình đủ điều kiện nhận nuôi con nuôi như: hộ chiếu; văn bản cho phép được nhận con nuôi ở Việt Nam; bản điều tra về tâm lý, gia đình; văn bản xác nhận tình trạng sức khỏe; văn bản xác nhận thu nhập và tài sản; phiếu lý lịch tư pháp… Sau khi chuẩn bị đầy đủ giấy tờ, công dân Hoa Kỳ nộp hồ sơ nhận nuôi con nuôi cho Bộ tư pháp Hoa Kỳ để kiểm tra và xử lý. Nếu người nhận nuôi có đủ điều kiện nhận nuôi và sau khi kết thúc thời hạn tìm gia đình thay thế mà trẻ em không được người trong nước nhận nuôi thì Bộ tư pháp Hoa Kỳ chuyển hồ sơ cho Sở tư pháp nơi trẻ em được giới thiệu nhận nuôi xem xét giải quyết.

Đối với trường hợp nhận nuôi con nuôi đích danh, khi người nhận nuôi con đủ điều kiện, Bộ tư pháp Hoa Kỳ có quyền chuyển hồ sơ cho Sở tư pháp nơi trẻ em được giới thiệu nhận nuôi xem xét giải quyết nhận nuôi con muôi mà không cần phải thông qua quy trình tìm gia đình thay thế cho trẻ em.

Sau đó, Sở tư pháp sẽ xem xét, giới thiệu trẻ em làm con nuôi trên cơ sở đảm bảo các điều kiện người được nhận nuôi và chuyển hồ sơ cho Bộ tư pháp sau khi có sự đồng ý của Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh. Bộ tư pháp kiểm tra việc giới thiệu trẻ em làm con nuôi, nếu hợp lệ thì lập bản đánh giá việc trẻ em Việt Nam đủ điều kiện được làm con nuôi nước ngoài và hỏi ý kiến của công dân Hoa Kỳ muốn nhận nuôi trẻ em Việt Nam. Nếu công dân Hoa kỳ đồng ý nhận nuôi trẻ em Việt Nam được giới thiệu, xác nhận trẻ em sẽ được nhập cảnh và thường trú tại nước mà trẻ em được nhận làm con nuôi, Bộ tư pháp thông báo cho Sở tư pháp để tiến hành công nhận việc nuôi con nuôi cho công dân Hoa Kỳ. Còn nếu công dân Hoa Kỳ không đồng ý nhận nuôi trẻ em được giới thiệu thì tiến trình nhận nuôi con nuôi chấm dứt.

Với điều kiện và trình tự thủ tục nghiêm ngặt khi tiến hành nhận nuôi con nuôi để phòng tránh hành vi xâm hại trẻ em, chúng tôi giới thiệu đến công dân Hoa Kỳ các điều kiện và trình tự thủ tục nhận nuôi con nuôi để công dân Hoa Kỳ dễ dàng thực hiện khi tiến trình nuôi con nuôi giữa Việt Nam và Hoa Kỳ được nối lại